Meetproject: Van ’t Hof geen vervuiler, maar leverancier van schoon water

Wat is de waterkwaliteit in onze sloten? Met die vraag begon melkbedrijf Van ’t Hof aan het zelf meten van de waterkwaliteit in hun sloot. Greet van ‘t Hof: ‘Natuurlijk neem je een risico, het kan ook slecht voor je uitpakken. Je leest in de media dat het slecht gesteld is met de waterkwaliteit in Nederland en dat dat vooral komt door de agrarische sector. Bij boeren wordt echter nauwelijks gemeten, dus tast je in het duister. We zijn DAW-demobedrijf en vonden het daarom extra belangrijk om te weten wat de kwaliteit rondom ons bedrijf was. Ons slootwater komt uit op de Tjonger, en wij willen die niet vervuilen.’

Waterschapssloot

De Tjonger is een 30 kilometer lange beek en een belangrijk ecosysteem voor flora en fauna. Het moet voldoen aan de KRW-normen. De sloot van melkveebedrijf Van ’t Hof komt uit op de Tjonger. Daarom namen de Friese melkveehouders iedere twee weken watermonsters in een waterschapssloot die uitkomt op de Tjonger. Een monster op het punt waar de sloot hun land in stroomt en daar waar het hun land verlaat. Zo konden ze fosfor- en stikstofconcentraties vaststellen bij binnenkomst en vertrek. Daarnaast werd het water van een stilstaande sloot gemeten. Alle monsters werden naar het waterschap gestuurd en daar geanalyseerd. Waterkwaliteitadviseur Roelsma bij Wetterskip Fryslân: ‘Er is zoals gebruikelijk een ‘zomerhalfjaar’ gemeten. De resultaten zijn vergeleken met de KRW-norm voor stikstof en fosfor en daaruit kwam een positieve uitkomst: het bedrijf vervuilt het water niet, maar is leverancier van schoon water richting de Tjonger. Dat stemt mij hoopvol, want met hun bedrijfsvoering maken deze ondernemers het verschil.’

Glansrol kruidenrijk

Roelsma vindt de resultaten vooral hoopvol omdat een melkveebedrijf geen vervuiler hoeft te zijn. ‘Tjerk en Greet hebben geen klassiek melkveebedrijf, maar hun bedrijfsvoering is ook niet buitengewoon. Wat zij doen is bereikbaar voor andere melkveehouders.’ Greet: ‘Wij houden 160 melkkoeien op 113 hectare land. Kruidenrijk grasland heeft, vanwege het vervallen van de derogatie, een belangrijke rol gekregen in onze bedrijfsvoering, omdat het veel minder bemesting nodig heeft. We proberen een zo goed mogelijke opbrengst met alleen een derogatie bemesting met runderdrijfmest te realiseren. Het kruidenrijke grasland krijgt geen stikstof uit kunstmest. Zo daalt ook onze kunstmestgift jaarlijks.’

Langer meten

Greet is blij met het resultaat, maar stelt net zoals het waterschap dat langer meten nodig is. Roelsma: ‘Wat is bijvoorbeeld de invloed van een droge zomer? Gaat het een volgend zomerhalfjaar net zo goed met de waterkwaliteit? Ik zet dit meetproject met Tjerk en Greet graag voort.’ Greet vult aan: ‘Idealiter zou je je acties koppelen aan de metingen, om echt te kunnen duiden wat de invloed van je handelen is.’