Column: Voedselzekerheid met een vleugje woestijn
In Al-Faljah, een oase waar elk druppeltje water wordt benut, leerde ik hoe een eeuwenoud irrigatiesysteem water uit de bergen verzamelt en via betonnen kanalen naar planten en bomen brengt. Niets wordt verspild. Het contrast met Nederland, waar water zo vanzelfsprekend is dat we het vaak achteloos gebruiken, zette me aan het denken. Hoeveel respect hebben wij eigenlijk voor wat de natuur ons biedt?
Deze voorbeelden laten zien hoe een land met extreme omstandigheden toch voedselzekerheid weet te creëren
Op Rumaila Farm, een melkveehouderij met Jersey-koeien in de woestijn, werd ik opnieuw verrast. Hier produceren ze melk rijk aan proteïnen en calcium en verwerken ze die tot onder meer melk, koffiemelk, karnemelk, laban, een traditionele Arabische drank en diverse soorten ijs. De koeien, rustend op zandbedden en gekoeld door airco’s en borstels, krijgen de beste zorg. Hun mest? Die voedt planten via een hydroponisch systeem waar water, niet aarde, als voedingsbodem dient. Alles is schoon, efficiënt en duurzaam.
Deze voorbeelden laten zien hoe een land met extreme omstandigheden toch voedselzekerheid weet te creëren. Maar wat ik vooral bewonder, is de mentaliteit: een diepe waardering voor water, voedsel en traditie, gecombineerd met een nooit aflatende drang om te verbeteren.
Innovatie alleen is niet genoeg als we geen grond meer hebben om op te verbouwen
En Nederland? Wij hebben vruchtbare grond, overvloedig water en een rijke landbouwtraditie. Maar benutten we dat nog wel optimaal? Het lijkt erop dat we onze verantwoordelijkheid voor voedselzekerheid steeds verder uit het oog verliezen. Landbouwgrond wordt ingeruild voor natuur, huizen, infrastructuur en windmolens. En dat in een van de meest vruchtbare delta’s ter wereld. Het is alsof we zijnvergeten hoe belangrijk voedselproductie is voor onze toekomst.
Tegelijkertijd mogen we trots zijn op de innovaties van Nederlandse boeren. Zelfs dat komt onder druk te staan door een gebrek aan langetermijnvisie. Innovatie alleen is niet genoeg als we geen grond meer hebben om op te verbouwen.
Misschien kunnen wij, met al onze middelen, leren van de Emiraten. Niet omdat ze perfect zijn, maar omdat zij onder barre omstandigheden alles op alles zetten voor voedselzekerheid. Laten we onze horizon verbreden. Hoe kunnen wij beter, bewuster en duurzamer omgaan met wat ons is gegeven? Hoe zorgen we ervoor dat voedselzekerheid niet slechts een mooi begrip blijft, maar een échte prioriteit?
Tekst: Wija Koers
Beeld: Ellen Meinen