Fosfaatverliezen Friese landbouwgrond in kaart gebracht
Dat zeggen de voorlopige resultaten van de data-analyse die hoort bij onderzoek van het Nutriënten Management Instituut (NMI) in Zuidoost-Friesland. Wetterskip Fryslân en boeren rondom de Friese Compagnonsvaarten hebben hun krachten voor een duurzaam bodem- en watersysteem gebundeld. ‘Een belangrijk doel is meer inzicht krijgen in de fosforbelasting vanuit landbouwpercelen naar het watersysteem, omdat conclusies van bestaande watersysteemanalyses maar in beperkte mate door boeren worden herkend’, aldus NMI.
Greppels en buisdrains
Om meer inzicht te krijgen in de routes van fosfaatverliezen van landbouwpercelen naar het watersysteem wordt uitgebreid gemonitord op fosforverliezen via greppels, buisdrains en (ondiepe) uitspoeling. Daarnaast worden metingen uitgevoerd in het oppervlaktewater en de slootbodem. NMI daarover: ‘Deze inzichten helpen om beter te begrijpen waar en hoe fosfaat verloren gaat van landbouwbodems naar het watersysteem. Ook helpt het om gerichte maatregelen te nemen die de waterkwaliteit verbeteren.’
Grondwaterstand belangrijk
Op dit moment is de data-verzameling in volle gang. ‘Voorlopige resultaten laten zien dat het risico op fosfaatverliezen naar het watersysteem sterk afhankelijk is van de hydrologie (bijvoorbeeld grondwaterstand), de P-bindingscapaciteit van de bodem en de mate waarin de P-bindingscapaciteit is ‘opgeladen’ met P (P-verzadiging)’, aldus de conclusie van NMI.
Natuurlijke bodemeigenschap
De P-bindingscapaciteit is een natuurlijke bodemeigenschap die wordt bepaald door gehalten aan amorfe ijzer- en aluminium-(hydr)oxiden in de bodem, aldus de uitleg van NMI. Recent heeft NMI de P-bindingscapaciteit voor alle Nederlandse landbouwbodems voorspeld. ‘Informatie over de ruimtelijke variatie in de P-bindingscapaciteit van bodems kan worden gebruikt om de resultaten van de monitoring op te schalen. Hiermee wordt inzicht verkregen in de ruimtelijke variatie in het risico op fosfaatverliezen naar het watersysteem.’
Tekst: Erik Kruisselbrink
Is als freelance vakbladredacteur van vele markten thuis.
Beeld: Susan Rexwinkel Agrio archief