Schukking: 'Omschakeling naar bio alleen is niet voldoende'

Onderzoeksbureau Avalon analyseerde de gevolgen voor het milieu en de economie bij een overschakeling op biologische landbouw. Schukking deed een verzoek op grond van de Wet openbaarheid van bestuur (wob) om inzicht te krijgen in de conclusies. Volgens hem zou het rapport al zes maanden in de laden van de noordelijke landbouwgedeputeerden liggen. Vrijdag 18 januari maakten de procincies het lijvige stuk openbaar. „Het is mij wel duidelijk geworden waarom het provinciebestuur het rapport onder de pet hield. Het maakt inzichtelijk hoe enorm groot de maatschappelijke schade is van de landbouw in Fryslân.”

„Het rapport is ontzettend voorzichtig met toerekenen van schade. Wat niet goed berekend kan worden, wordt niet meegeteld en de gebruikte schadebedragen zijn de helft lager dan wat de overheid normaal doet. Desondanks blijkt dat alleen al schade aan gezondheid en klimaat gemiddeld op 75.000 euro per boerderij. De schade aan ecosystemen komt daar nog bij, maar wordt door het rapport nog niet exact bepaald. Dit betalen we nu met z'n allen als samenleving.”

Twee procent meer banen

De onderzoekers stellen dat het overschakelen op biologische landbouw resulteert in een schoner milieu. Daarnaast levert een omschakeling twee procent meer banen op. „Het is schier onmogelijk om de schade, die aangericht wordt, met de huidige werkwijze terug te verdienen. Het rapport laat ook zien dat alleen omschakeling naar biologisch nog volstrekt onvoldoende is. Er zijn twee dingen nodig, de werkwijze moet drastisch anders om de schade te beperken. Tegelijkertijd moeten de verdiensten van boeren flink omhoog, want het overgrote deel van de bedrijven maakt structureel verlies.”

Schukking stelt dat het transitieplan van zijn nieuwe partij Natuurlijk Fryslân, de oorzaken aanpakt en oplost, een investering van tien miljard tot 2030 vergt. „De provincie kan dit uitvoeren. Zij moet daarom geen verstoppertje spelen maar werken aan nieuw perspectief voor natuur, klimaat, gezonde leefomgeving én boeren.”