Food Forward: Communicatiekloof in te lange AGF-keten

Rabobank bouwt met het project Food Forward op verschillende plekken in het land ‘Brasserie2050’ op. Het betreft een kas waarin ondernemers, overheden, onderzoekers, consumenten en medewerkers van Rabobank worden uitgenodigd met het doel om gezamenlijk stappen te zetten in de voedseltransitie. Idee achter het initiatief is om mensen met verschillende ideeën of plannen te koppelen, zodat er een versnelling op gang komt.

Grote invloed

Tineke de Vries, akkerbouwer uit Hallum en regio-bestuurder van LTO Noord, mocht een pitch houden in Jirnsum. Zij merkt op dat de Nederlandse pootgoedsector nog altijd hoog staat aangeschreven en dat er veel gebeurt op het gebied van innovatie. Toch ervaart zij dat er steeds meer van de sector wordt gevraagd, maar dat het lastig sturen is. Helemaal als de Nederlandse burger wat wil, maar de producten de grens over gaan. „Wij zitten als telers niet in de consumentenmarkt. In India hebben ze wel wat anders aan hun hoofd dan biodiversiteit. Kijken we naar gewasbescherming, dan valt ondertussen de één na de ander weg, terwijl er niet de weerbaarheid van de plant wordt gekeken. Deze stoffenbenadering leidt uiteindelijk tot niets. Neonicotinoïden zetten we in om het pootgoed te beschermen tegen luizen. Nu dat niet meer beschikbaar is, spuiten we vanwege luizendruk meteen. Uiteindelijk is het chemisch gebruik en de impact dus vele malen groter”, verzucht De Vries. „Wij willen de klant vertellen dat een ogenschijnlijk klein dingetje van grote invloed kan zijn op onze bedrijfsvoering. Mijn zicht reikt echter niet verder tot HZPC, waar wij aan leveren.”

Verkorten

„Als iedere schakel in de keten weet waar het product begint en eindigt en begrijpt waarom bepaalde keuzes worden gemaakt, verkort dat de keten zonder dat je er schakels tussenuit haalt”, denkt onderzoeksdirecteur Robert Graveland van aardappelcoöperatie HZPC. Hij reageert daarmee op de vraag waarom de afstand tussen de boer en de consument zo groot is. „We kunnen daarin nog veel transparanter zijn. Op een nieuwe vraag vanuit de maatschappij uitleggen dat je in een transitie zit, in plaats van ‘ik wil niet’.”

Henk Westerhof van Stichting Veldleeuwerik komt tot de conclusie dat er vooral een ‘communicatieprobleem’ is. „Duurzaamheid is per definitie ook economische duurzaamheid. Toch blijkt dat een plus scoren in de markt niet of nauwelijks van de grond komt. In de sector is bereidheid om stappen te maken. Kennis en advies worden langzamerhand beter. Overheden zien dat er wat moet gebeuren. Wat hebben we dan nodig: structurele waardering voor ondernemers die echt stappen zetten en risico’s nemen.”

Duurzaam

„Ik zie allemaal goede initiatieven om met duurzaamheid aan de slag te gaan”, constateert inkoopdirecteur Paul Kingma van Smeding Groenten en Fruit. „Mijn advies is om het vooral dichtbij en klein te maken. De consument is daar gevoelig voor. Neem mensen mee in het echte verhaal, maar vertel geen sprookjes.” Ook Marlise Vroom, aanjager voeding bij Circulair Friesland is het daarmee eens. „De overgang van een lineaire naar een circulaire economie is een kans voor de sector. Op dit moment zie je nog lange ketens met lage opbrengsten voor boeren. Er ontstaan al projecten in Friesland met korte ketens en lokale distributie, die boeren gaat helpen om producten verder te krijgen.”