Hogere waterschapsbelasting Natuur geen oplossing voor boeren

De Algemene Waterschapspartij (AWP) vindt de huidige watersysteemheffing op natuurterreinen pure symboolpolitiek. Eerder bleek volgens de AWP dat een compromisvoorstel van de Unie van Waterschappen om de belasting op natuurterreinen te verhogen naar 30 procent van de agrarische grondwaarde politiek totaal onhaalbaar. En wellicht nog belangrijker: voor de begroting van het waterschap is de belastingopbrengst van natuurterreinen ook volstrekt verwaarloosbaar. Niet meer dan een heel klein veertje geplukt van een heel klein kikkertje.

Weinig effect

De AWP heeft wat betreft de belastingopbrengst gelijk, zo laten de cijfers en een eenvoudige (sigarendoos)berekening zien. De Waterschapsbelasting voor Natuur varieert per waterschap en ligt tussen 2,5 euro tot 8 euro met een gemiddelde van ongeveer 5 euro. Stel dat deze belasting wordt verdubbeld. In heel Nederland is er volgens de cijfers van CBS (7 september 2018) 498.956 hectare natuur. Verdubbeling van de waterschapsbelasting zou een extra inkomen betekenen van ongeveer 2,5 miljoen voor de waterschappen. Nederland telt 2,2 miljoen hectare aan agrarische terreinen. Per hectare Onbebouwd zou de waterschapsbelasting voor boeren bij een verdubbeling van belasting op Natuur met iets meer dan één euro dalen. Dit varieert natuurlijk per waterschap, maar het is geen daling die laat zien dat verdubbeling van de waterschapsbelasting op Natuur een groot effect sorteert.

Meer natuur en solidariteitsprogramma

Er zijn zelfs personen die vinden dat de belasting op natuur beter afgeschaft kan worden, omdat het nauwelijks bijdraagt aan de geldpot van waterschappen. Het probleem is evenwel niet de lage belasting op Natuur, maar het feit dat er steeds meer landbouwgrond wordt omgezet in Natuur. Tussen 2012 en 2015 werd bijna 15.000 hectare landbouwgrond omgezet in natuur. Met een gemiddeld waterschapsbelasting van 80 euro per hectare voor landbouwgrond betekende dit een inkomstenderving van 1,2 miljoen euro voor heel Nederland. Echter, er zijn waterschappen waar er procentueel veel meer landbouwgrond is omgezet in natuur en die waterschappen moeten dus veel meer inleveren. Daarnaast hanteren veel waterschappen een zogenaamd solidariteitsprogramma. Dit houdt in dat mensen die de waterschapsbelasting niet kunnen betalen vanwege lage inkomsten, deze wordt kwijtgescholden. De inkomstenderving voor een enkel waterschap kan oplopen tot 3 miljoen euro. Uiteraard wordt dit geld door een hogere belasting over alle ingezetenen uitgesmeerd. Dit programma heeft dus veel meer impact en effect op de belasting per ingezetenen dan natuur.

Dure natuurmaatregelen

Toch vinden sommige boeren vinden naar de mening van AWP dat er lokaal wel hele dure maatregelen door het waterschap worden uitgevoerd voor bijvoorbeeld vernatting en beekherstel. De AWP deelt die kritiek maar gedeeltelijk. Waterschappen voeren inderdaad lokaal soms dure natuurmaatregelen uit vanwege de Kader Richtlijn Water (KRW). Maar waterschappen geven nog veel meer geld uit aan de kerntaken zoals peilbeheer, baggeren en onderhoud aan kades en dijken, of de aanleg van een waterberging. Bovendien komt dat KRW-budget zeker niet alleen bij natuurterreinen terecht. Voor de KRW legt het waterschap ook natuurvriendelijke oevers aan en maakt gemalen vispasseerbaar.

Geen verdienmodel

AWP vindt dat natuur geen verdienmodel is en natuur voor iedereen is. Zelfs mensen die nooit in een natuurterrein komen, willen toch dat die natuur wordt beschermd. De waterschapspartij pleit daarom voor een pragmatische oplossing: Stel het natuurtarief op nul. Landelijk gezien is de opbrengst van de watersysteemheffing op natuurterreinen slechts 29 cent van elke 100 euro watersysteemheffing die bij het waterschap binnenkomt. Daarvan komt 24 cent (80 procent) terecht bij de inwoners en slechts 5 cent per 100 euro bij Gebouwd en Ongebouwd samen. Dat is zo weinig, dat geen burger en geen boer her iets van zal merken.