Veel dierenartsvacatures in Noord-Nederland
Sinds een maand staan deze vacatures op de KNMvD vacaturebank. Er zijn meerdere oorzaken voor het toenemend tekort aan geschikte dierenartsen die werkzaam zijn in de veehouderij in de ‘uithoeken’ van Nederland. Het heeft heel duidelijk te maken met de geografische ligging van de dierenartspraktijken. Hoe verder verwijderd van het midden van het land en de Diergeneeskundige Faculteit in Utrecht, hoe groter het tekort.
Weinig mannen in opleiding
Ook de verhouding tussen mannen en vrouwen speelt een rol. De laatste jaren is de verhouding vrouw /man bij de toelating aan de Diergeneeskundige Faculteit in Utrecht 80/20. Dierenarts Frits Kampen van de dierenartsenpraktijk Noord-West Friesland: „Aan de kennis van vrouwelijke dierenartsen ligt het absoluut niet. Maar als er een bepaalde rolverdeling is binnen een relatie waarbij de vrouw de hoofdverzorger is van de kinderen, kan deze baan soms lastig te combineren zijn met fulltime werken en nachtdiensten draaien. Ook speelt soms het fysiek zware werk in de veehouderij een rol. Dat is nu eenmaal zo.”
Bij de toelating tot de opleiding aan de Diergeneeskundige Faculteit worden vanwege de leeftijd vaker vrouwen ingeloot dan mannen. „Op een leeftijd van 18 jaar, het moment dat de toelating tot de Diergeneeskundige Faculteit in Utrecht wordt bepaald, zijn vrouwen gemiddeld genomen serieuzer met hun toekomst bezig dan mannen”, zegt Kampen. „Dus halen ze hogere cijfers en maken ze meer kans om ingeloot te worden.”
Om de trend te keren heeft de Diergeneeskundige Faculteit besloten studenten die bij de loting aangeven specifiek de opleiding tot landbouwhuisdieren dierenarts (veearts) te willen volgen voorrang te geven. Vermoedelijk neemt door dit beleid het aantal mannen dat ingeloot wordt toe.
Schaalvergroting en buitenlandse ondernemingen
De toenemende schaarste in landbouwhuisdieren dierenartsen werkt verdere schaalvergroting in de hand. Grotere praktijken bieden schaalvoordelen, waardoor specialisatie kan plaatsvinden, de werktijden (nacht-en weekenddiensten) beter verdeeld kunnen worden en er meer overleg tussen collega’s kan plaatsvinden, blijkt uit een rapportage van de Rabobank, gepubliceerd in 2018. Jonge dierenartsen ambiëren minder vaak het praktijkeigenaarschap. Ook kan de goodwill-financiering lastig zijn, aldus de Rabobank
Kleinere groepspraktijken werken steeds meer samen. Hierdoor is het mogelijk meer specialistische kennis/zorg te bieden. Een voorbeeld uit de praktijk is de keten DierenDokters. Ook buitenlandse investeringsmaatschappijen tonen belangstelling in de Nederlandse markt. De grootste partijen zijn Evidensia, AniCura en CVS. In 2018 maakten ze ongeveer 20 tot 25 procent uit van de markt, met name in de kleine huisdieren. In gespecialiseerde landbouwhuisdieren praktijken groeit hun aandeel minder snel. Dierenartsenpraktijk ‘Van Stad tot Wad’ met vijf verschillende locaties in Groningen maakt onderdeel uit van de Evidensia groep.
Krimp regio’s
Vooral in regio’s waar de bevolking vergrijst, veel dierenartsen tegen hun pensioen aan zitten en waar jonge dierenartsen zich niet graag vestigen in de krimpregio’s met veel vee, kan de situatie nijpend worden. Dat blijkt ook uit de vacaturebank van de KNMvD. In Noord- en Oost Nederland zijn op dit moment 10 vacatures voor rundveedierenartsen. Dierenartsenpraktijken proberen kandidaten te lokken met wervende teksten over het fraaie landschap en de lage woninglasten in de krimpregio’s.
Salariëring is vaak volgens de sector-CAO, die beginnende dierenartsen meer dan 3000 euro bruto per maand garandeert en senioren bijna 6000 euro bruto per maand, exclusief onregelmatigheidstoeslagen. Maar in het buitenland wordt meer geboden, blijkt uit internationale vacature sites. Kampen: „Salariëring volgens CAO is niet meer dan normaal. Om geschikte kandidaten te kunnen vinden zijn we bereid om meer te betalen dan de CAO voorschrijft.”
Overigens is het in stand houden van dierenartsenpraktijken in krimpregio’s geen specifiek probleem voor de veehouderij. Het beeld is vergelijkbaar met dat van regionale ziekenhuizen, huisartsen en tandartsen.
