‘CO2-uitstoot veengebied leeft nauwelijks bij de Friese boeren’

Die uitstoot kan gereduceerd worden als het waterpeil omhoog gaat, maar daar zitten de boeren niet op te wachten, gaf Elshof tijdens de webinar aan. Elshof: „Melkveehouders willen de mest zo snel mogelijk het land uit kunnen rijden en tot oktober de maïs oogsten. Bij een hoger waterpeil op veengronden kan dit niet.“ Bovendien is de grasopbrengst volgens de LTO-noord voorzitter ook lager. De motivatie om de broeikasgassen te reduceren, zonder dat hier compensatie voor inkomstenderving tegen overstaat, is er dus niet.

Provincie Fryslân had de webinar georganiseerd om Statenleden en raadsleden over de veenweideproblematiek te informeren in het kader van de nieuwe Veenweidevisie 2020-2030, die wordt begin oktober openbaar gemaakt. De hoofddoelen zijn de negatieve effecten van de bodemdaling te beperken en de landbouw een toekomst te bieden. Verder moet het gebied klimaatbestendig worden gemaakt om bijvoorbeeld grote regenbuien aan te kunnen en water te kunnen vasthouden.

Daling heeft grenzen

De reductie van CO2 en methaan is echter niet het grootste probleem waarmee de veenweidegebieden kampen, want dat is in feite de bodemdaling. Het lage waterpeil dat boeren nodig hebben, heeft tot gevolg dat de bodem daalt en vervolgens moet het waterpeil weer naar beneden bijgesteld worden, waardoor de grond opnieuw daalt. De daling heeft zijn grenzen en brengt tal van problemen met zich mee.

Ecoloog Sytske Rintsjema stelde in de webinar It Fryske Gea een integrale aanpak voor. Ze is van mening dat het gebied nu veel te sectoraal wordt benaderd. Elke groep of sector zoekt naar een eigen oplossing, terwijl eigenlijk het een integraal probleem is. „Waarom dan geen integrale oplossing vanuit het landschap zoeken?” Dat bodem behoorlijk is gedaald, wordt zichtbaar bij de natuurgebieden. „Op de natste stukken van het veengebied konden boeren destijds zelfs na bemaling niet gebruiken. Dit zijn natuurgebieden en zijn nooit diep ontwaterd, maar inmiddels liggen ze niet meer lager dan de weilanden en soms zelfs wel twee meter hoger.”

Maatschappij vraagt om aanpak

Bodemdaling speelt echter al jaren en volgens LTO-Noord voorzitter Elshof willen boeren zich daar liever niet zo druk over maken. „Ze willen doorgaan zoals ze altijd hebben gewerkt. De maatschappij vraagt echter nu om een aanpak van de veenweidegebieden.”

Daarmee geeft ze aan dat de agrarische sector wel mee moet bewegen en werken om de problematiek van de veenweidegebieden op te lossen. Hier wordt op proefbedrijven in Nederland en via een aantal projecten al aan gewerkt, maar de technische oplossingen zijn vooralsnog duur en er boeren hebben nauwelijks geld om hier in te investeren. CO2-certifcaten zouden voor een deel van de financiering kunnen zorgen.

Klimaatakkoord

Ondanks de zorgen over bodemdaling is het naar de mening van Gilles Erkens van onderzoekinstituut Deltares juist die uitstoot die druk heeft gezet op de veenweideproblematiek en stelde tijden webinar: „Met het Klimaatakkoord kan de aanpak van de problemen in de veenweidegebieden niet op de lange baan worden geschoven. De CO2-uitstoot in het veenweidegebied moet voor 2030 fors naar beneden zijn gebracht.”