Column: Brainwave of robuust mestbeleid
De definitie van grondgebonden is niet specifiek benoemd maar kun je afleiden uit de zinnen waar de brief spreekt over plaatsingsruimte van mest op bij het bedrijf geregistreerde grond.
De brief is een knap stukje schrijfwerk. Tien kantjes die richtingen schetsen maar deze ook weer niet concreet maken. Er zijn veel negatieve reacties te lezen in de diverse media en op social media. Veel boerenorganisaties zijn uitermate afwijzend.
Naast de brief is er ook een analyse van het Plan Bureau Leefomgeving van 83 kantjes groot. Deze schetst over diverse beleidsvarianten beelden hoe effectief ze kunnen zijn voor milieu en de impact op het inkomen van boeren. De brief van de minister lijkt veel weg te hebben van een brainwave en gedachtenstapeling, maar nog lang geen uitgewerkt robuust mestbeleid.
Definitie bepalend voor grondgebondenheid
Het maken van onderscheid tussen grondgebonden veehouderij en niet-grondgebonden veehouderij is volgens mij, in tegenstelling tot wat velen anders zien, wel een begaanbare weg. Bepalend daarbij is welke definitie er uiteindelijk zal worden gebruikt. En hoeveel tijd je krijgt om aan de grondgebondennorm te gaan voldoen en welke grond er meetelt.
Voor mij staat al enige jaren de 2,5 gve per hectare in combinatie met maximaal 20.000 kg melk per hectare als grondgebonden. Dat kun je ook makkelijk omrekenen naar aantal pluimvee of varkens per hectare. Alle grond die in eigendom, pacht of langer dan drie jaar in gebruik geregistreerd staat bij RVO en binnen 40 km van de vestiging van het bedrijf ligt, telt mee.
Een kleine 9.000 melkveebedrijven zijn al zo goed als grondgebonden en zitten nu in een regelgevingskorset waar ze alleen maar idioot veel last van hebben terwijl hun bedrijfsvoering qua grond- en oppervlaktewaterkwaliteit geen risico vormen. Een goede 3.800 melkveebedrijven is niet grondgebonden maar zit tussen de 2,5 gve en 3 gve per hectare. Daar zou het haalbaar voor moeten zijn om binnen 8 jaar onder de 2,5 gve per hectare te komen. De 3.000 bedrijven boven de 4 gve hebben een forse uitdaging.
Afschaffing regels ontbreekt
Wat in de brief van de minister ontbreekt is welke regelgeving wordt afgeschaft. Grondgebondenheid kan alleen een succes worden wanneer andere geldverslindende regelgeving wordt afgeschaft voor de grondgebonden bedrijven. Hierbij valt te denken aan fosfaat- en dierrechten, maar ook aan ammoniakrechten.
De brainwave van de minister gaat op de plank tot na de verkiezingen maart 2021. We zijn benieuwd of hij daarna blijft liggen, of van de plank komt.
Tekst: Jan Cees Vogelaar
Beeld: Ellen Meinen