Realisme nodig voor toekomst van het Friese veenweidegebied

De Provincie Fryslân en Wetterskip Fryslân werken samen met verschillende partijen aan een uitvoeringsplan voor het veenweidegebied. Doel van dit plan is het tegengaan van bodemdaling, het tegengaan van verzilting vanuit het noorden en weglekken van kwelwater vanuit het zuiden, en beperking van de CO2-uitstoot die ontstaat door het verdwijnen van de veenlaag. Behoud van de functie van het gebied en de leefbaarheid staan voor het CDA voorop. Niets doen is echter geen optie.

Het verdwijnen van de veenlaag is een natuurlijk proces, dat versneld wordt door een lage grondwaterstand. Een hogere grondwaterstand kan het proces van veenafbraak vertragen. Centrale vraag daarbij is nu: hoe kun je de grondwaterstand verhogen, zonder dat het gebied zijn functie verliest? Aan onrealistische plannen en ongedekte cheques hebben we niets. Het CDA pleit voor realiteitszin bij de aanstaande voorstellen.

Uniek

Het veenweidelandschap is een open landschap met een grotendeels agrarische functie. Een open landschap is uniek in Europa; dat moeten we koesteren. De boeren die al generaties lang het open landschap in stand houden moeten naar onze mening bij de inrichting van het veenweidegebied een belangrijke stem hebben en houden. Evenals de bewoners van het gebied, om de leefbaarheid, de combinatie van bedrijvigheid en mienskip, voor de korte en de lange termijn te garanderen.

Algemene of generieke oplossingen werken niet, omdat de gebieden onderling verschillen. Een eerder plan om het waterpeil in het veenweidegebied overal te verhogen werd door het CDA daarom afgewezen. Het gevolg zou zijn dat boerenbedrijven in het gebied geen toekomst meer hebben en het landschap verruigt. En dat alles tegen zeer hoge kosten met een financiële dekking die op drijfzand was gebaseerd.

Realisme

Voor het CDA zijn juist realisme, maatwerk en draagvlak cruciaal voor het maken van uitvoeringsplannen. Daarbij is het belangrijk dat binnen het veenweidegebied verschillende gebieden vallen te onderscheiden. ‘Oplossingen’ werken niet in elk gebied op dezelfde wijze. Simpelweg het waterpeil in de sloten verhogen zorgt niet automatisch voor een hoger grondwaterpeil. Bovendien is de hoogte van het grondwaterpeil afhankelijk van de samenstelling en kwaliteit van de bodem. Verder verschilt de economische opbouw per gebied. Daarom moet ook per gebied samen met de inwoners onderzocht worden welke maatregelen daar effect kunnen hebben, met behoud van de functie van en de leefbaarheid in het gebied.

Binnenkort ligt het ‘Uitvoeringsprogramma veenweide 2021-2030’ ter inzage. De visie van het CDA? Per gebied een realistisch plan maken, met alle betrokkenen en pas aan de slag als er zicht is op voldoende geld om de plannen uit te voeren. Nieuwe plannen zullen we precies daarop beoordelen.