Landbouwonderwijs profiteert van cybercrimeproject

Het onderwijsprogramma vloeit voort uit het project, waarin zeshonderd boeren in Friesland de komende maanden over de risico’s van cybercrime op het boerenerf worden geïnterviewd. Stichting Cybersafety Noord-Nederland wil voorkomen dat er op hun computersystemen, melkrobots of voerrobots wordt ingebroken. „Het kan heel vervelend zijn als je kippen plotseling te weinig of te veel voer krijgen’’, vertelt directeur Nienke Hoeksma van MKB Cyber Campus. De gemeente Leeuwarden, LTO Noord, het trainingscentrum van Triple Dairy en agrarische onderwijsinstellingen ondersteunen het initiatief.

Verantwoordelijkheid

Ook het opleiden van de zakelijke relaties van de boer past in het project, vertelt Hoeksma. Medewerkers van de bank, voerleverancier, het zuivelbedrijf en leveranciers van apparatuur hebben allemaal hun verantwoordelijkheid voor de veiligheid op het boerenbedrijf. „Ze hebben ook een zorgplicht als het om bijvoorbeeld het gebruik van wachtwoorden gaat. Het is wel makkelijk als je de monteur van de melkrobot je wifi-wachtwoord geeft, maar het is de vraag of dat verstandig is.’’ Met een cursus wil MKB Cyber Campus ook de talrijke bezoekers van het boerenerf op hun verantwoordelijkheid wijzen.

Het cybercrimeproject wordt opgezet omdat de mate van automatisering op het boerenbedrijf de laatste decennia fors is toegenomen. Niet alleen de computers maar ook allerlei apparaten zijn met internet verbonden en daarmee gevoelig voor inbraken. Elke boer kan met behulp van een app op de telefoon en wifi zijn apparatuur benaderen. Op zich geen probleem, aldus Hoeksma, maar dan moet de wifi wel met een sterk wachtwoord beveiligd zijn.

Geen wachtwoord op wifi

Een agrarische ondernemer in Friesland, die in het kader van het cybercrimeproject was geïnterviewd, had voor het gemak van zijn bezoekers geen wachtwoord op de wifi. „Hij had wel een groot hek rond zijn bedrijf, maar de wifi stond wagenwijd open. De temperatuurregeling van zijn stallen was vrij te benaderen. We willen geen dierenactivisten wakker schudden, maar daar kun je heel bijzondere dingen mee doen’’, aldus Hoeksma.

Start in coronatijd

De eerste vijftien boeren in Friesland zijn inmiddels door studenten geïnterviewd. Leerlingen en hun docent van onderwijsinstellingen Friesland College en De Friese Poort zijn bij aardappeltelers op de noordelijke klei, melkveehouders en pluimveehouders langs geweest. Aanvankelijk zou het lesproject groter worden opgepakt, maar vanwege de coronapandemie en de vogelgriep komen maximaal één student en een docent langs. Hoeksma: „We zijn in oktober voorzichtig los gegaan. Aanvankelijk zouden we op de Dairy Campus in Leeuwarden een feestelijke startbijeenkomst houden, maar die hebben we afgeblazen.’’

De it-scan van de boerenbedrijven wordt aan de hand van een lange vragenlijst uitgevoerd. Daarbij wordt gecheckt hoe het met onder andere de sterkte van de wachtwoorden staat, met de back-ups en met de wifi. Als alle zeshonderd boeren zijn ondervraagd, wordt aan de hand van de uitkomsten een zogeheten Cyber to go-show georganiseerd. De voorlichtingsbijeenkomsten vinden vanaf volgend jaar in heel Friesland plaats.

Hackers testen matige cyberveiligheid

Op het trainingscentrum van Triple Dairy kunnen leveranciers straks hun apparatuur door hackers laten testen. It-studenten krijgen de gelegenheid om beveiligingssystemen te kraken. „Hackers kunnen daar los en leveranciers hoeven niet bang te zijn dat ze worden benadeeld.’’

„Als je er over doorpraat, dan besef je dat het matig met de cyberveiligheid op het boerenerf is gesteld. Boeren hebben enorm veel data, waar ze zuinig op moeten zijn. Het is heel vervelend als je al die gegevens door een slordigheid kwijtraakt.’’

Geïnteresseerde boeren kunnen zich aanmelden voor een it-scan bij Nienke Hoeksma van MKB Cyber Campus: nienke.hoeksma@mkbcybercampus.nl