Fysieke bijeenkomsten 'nodig voor gezelligheid'

Stel je eens voor. Hoe ziet je bedrijf eruit?

„Ik ben 29, melkveehouder, en boer in maatschap met mijn vader. Ik heb de dagelijkse verantwoordelijkheid voor de werkzaamheden. Mijn vader is namelijk, véél meer nog dan ik, een vergaderboer. We melken met robots onze 160 koeien en beschikken over 155 hectare. We weiden onze koeien gemiddeld zo’n 200 dagen per jaar omdat dit de kostprijs naar beneden drukt en omdat we daar van genieten.”

Hoe werd je voorzitter van de AJK in Friesland?

„Ik voel me al een jaar voorzitter, maar werd het in september pas echt. Door corona werd de ledenvergadering namelijk uitgesteld, en pas in september, werd middels een drive-inn met trekkers door de leden gestemd. De vorige voorzitter van de AJF vroeg mij om haar op te volgen. Ja, Eke Folkerts heeft me weten te enthousiasmeren. Ik was wel bang om er veel of zelfs net zoveel tijd in te moeten stoppen als zij, maar dat is niet het geval. Ik kan het tot nu toe prima combineren met het bedrijf. Want de koeien staan op nummer 1. Het lukt dus best prima wat tijd betreft, maar ik vind het lastig om door corona geen fysieke bijeenkomsten te hebben. Onze club heeft de focus op gezelligheid, en dat is nu allemaal niet aan de orde. In heel Friesland hebben we 19 afdelingen, en we zien elkaar momenteel alleen online.”

Heb je met zoveel afdelingen niet bijna net zoveel bestuursleden als leden?

„Haha nee dat valt mee. Die afdelingen hebben inderdaad allemaal een voorzitter, penningmeester en secretaris. Maar we hebben behalve die laten we zeggen 80 bestuursleden, ook nog 900 leden hoor. Maar, daar kunnen er altijd meer bij! Er zijn meer boeren nog geen 35 jaar.”

Wat zijn de thema’s die spelen in Friesland?

„We zijn heel breed in belangenbehartiging, maar ik zal er een paar noemen. Natuurlijk is er stikstof en veenweide, maar ook faunabeheer, Wetterskip en de Waddenagenda. Onze leden op de veengronden krijgen de komende jaren te maken met waterpeilverhogingen. Als AJF proberen we dit zo inpasbaar mogelijk te maken en tegelijkertijd perspectief voor de lange termijn te garanderen. Datzelfde geldt overigens voor de Waddenagenda, een agenda die inzet op een rigoureuze koerswijziging die verzilting van vruchtbare gronden in het kustgebied zal aanjagen met enorme schade voor de agrariërs in die regio als gevolg.”

Er zijn dus zorgen?

„We maken ons nog steeds zorgen om het hele stikstofverhaal. Een deel van de zorg is weggenomen doordat er in Friesland weinig vraag naar stikstofruimte is. Extern salderen moeten we wel in de gaten houden, maar van leegkopen lijkt op dit moment geen sprake. Het is wel vervelend dat stikstof naar de grootste beurs gaat, en dat is in veel gevallen niet de boer. Zo is de Groninger Eemshaven op zoek naar Friese stikstofruimte. Dat blijft een zorgelijke ontwikkeling. Het nare is dat je ontwikkelruimte, dus stikstof, moet bijkopen voor elke koe, kip of varken die je méér wilt houden, en dat gaat direct ten koste van je verdienmodel; de kostprijs gaat omhoog en dat is juist gezien de huidige marges zeer onwenselijk. Ook de legalisatie van leden met een PAS-melding blijft een hoofdpijndossier dat zo snel mogelijk een oplossing verdient.”

Wat kun je doen in het stikstofdossier?

„Namens de AJF zit ik in een overleg met de provincie. Hierbij monitoren we maandelijks hoe de zaken er voor staan. Welke transacties hebben plaatsgevonden. We overleggen; is dit acceptabel of moeten we ingrijpen? Ik denk dat het in onze provincie niet zo erg is als elders. Verder hebben we rondom stikstof nauw contact met de provincie.”

Wat hebben jullie als jonge boeren nodig?

„We hebben heldere doelen nodig. Heldere doelen met een juiste termijn en begrip van buiten de agrarische sector. Ook moet de diversiteit van bedrijven worden geaccepteerd.”

Dat accepteren, is dat door de maatschappij of door de provincie?

„Beiden, maar vooral de provincie moet er rekening mee houden dat er veel verschillende soorten bedrijven zijn. De melkveehouderij gaat richting grondgebondenheid, maar dat kan niet zomaar, dat is niet voor iedereen makkelijk haalbaar. Je mag boeren niet extra benadelen met onrealistische termijnen.”

Maar als iets een hélder doel is, is het grondgebondenheid.

„Klopt. Als doel geeft grondgebondenheid duidelijkheid, maar het moet een stip op de horizon zijn. Niet te dichtbij omdat we dit dat als boeren niet allemaal even snel kunnen regelen. Het moet haalbaar zijn.”

Wat staat er nu als speerpunt bovenaan je lijstje?

„Om welk dossier het ook gaat, ons speerpunt is op hoofdlijnen altijd hetzelfde. Namelijk zo veel mogelijk perspectief houden voor de jonge boer. Daarnaast hebben we gezelligheid altijd hoog in het vaandel. Dat is nu helaas ver te zoeken. We hebben al zóveel BBQ’s uitgesteld, we hebben nog een boel in te halen. Ik hoop een deel van mijn voorzitterschap ook fysiek te kunnen waarmaken. Zeker voor onze leden.”