Wetterskip Fryslân wil op termijn hogere waterpeilen veenweidegebieden afdwingen
Dat zei een woordvoerster van het Wetterskip woensdag tijdens een rechtszaak in Den Haag. Daar vroeg Milieudefensie om vernietiging van een peilbesluit voor een ruim 3.600 hectare tellend veenweidegebied Koningsdiep West ten westen en zuidwesten van Drachten. Milieudefensie vindt dat het Wetterskip nu al moet ingrijpen en de grondwaterstanden integraal 30 centimeter moet verhogen van gemiddeld min 90 centimeter NAP naar 60 centimeter. Dat is volgens Jelly van der Meer de enige mogelijkheid om de veenlaag van de teloorgang te redden. „Want het nieuwe peilbesluit is alleen goed voor de landbouw en veehouderij. Het veen droogt uit en oxideert in rap tempo. Als het zo doorgaat is het veen in heel het Koningsdiepgebied binnen 20 tot 30 jaar vertrokken en valt er niets meer te herstellen.” Volgens de woordvoerders van Wetterskip Fryslân is er nog wel wat tijd om het tij te keren.
CO2
Één van de opdrachten van het Wetterskip is om de uitstoot van het broeikasgas CO2 te verminderen. Dat kan door stimulering van de veengroei. Gezonde en robuuste veengebieden nemen veel CO2 op, afstervend veen stoot juist meer CO2 in de atmosfeer uit. Volgens het Wetterskip heeft zij nu niet de macht en kracht om boeren en andere grondgebruikers te dwingen tot een veenvriendelijker bedrijfsvoering, ‘we richten ons nu op de dikste veengebieden van 80 cm en dikker. Zo zijn we druk bezig met de aankoop van gronden in het veengebied Hegewarren. Daar is het veen veel dikker dan in het Koningsdieppolders. Daar is het veen op veel plekken erg dun. We hebben geen onbeperkt budget dus investeren we in de meest kansrijke veengebieden.’
Milieudefensie vindt dat het Wetterskip veel meer kan en moet doen om teloorgang van het 3.600 ha grote veenweidegebied te voorkomen. Volgens Van der Meer is de grondwaterstand in heel Fryslân sinds eind jaren zeventig gemiddeld twee meter gedaald, alleen maar om de agrarische sector te bedienen. „Maar dat heeft geleid tot uitdroging en oxidatie van de weidegebieden. Dat is tegelijk één van de belangrijkste oorzaken van het verdwijnen van de weidevogels. De grond wordt te droog en er groeit alleen nog gras en niks anders meer. Dat moet snel veranderen anders is het te laat.”
Zomerpeil
De waterpeildeskundige van het Wetterskip zei dat het nieuwe peilbesluit alleen de bestaande situatie heeft vastgelegd. „Op sommige plekken is het zomerpeil wat lager en winterpeil wat hoger gezet. En we hebben bij natuurgebieden, zoals de Boornbergumerpetten maatregelen genomen om te voorkomen dat water naar de lager gelegen polders stroomt.” Toch leek het Wetterskip tijdens de rechtszitting in Den Haag wel begrip voor de zorgen van Milieudefensie te hebben,’alleen kunnen we niet veel beginnen als het Rijk en de provincie noet meer mogelijkheden geven om het veenweidegebied te herstellen. De komende jaren zal het steeds belangrijker worden om CO2 vast te leggen en daar is gezond veen voor nodig.’ De Raad van State gaat bekijken of het Wetterskip een correct peilbesluit heef genomen of dat ze toch meer moet doen voor de natuur en het klimaat. Uitspraak binnen enkele weken.
Tekst: Jan van Ommen
Beeld: Susan Rexwinkel