Column: Bedenk ook een (e)motie

Een paar maanden geleden stonden veel landbouworganisaties, maar ook liefhebbers van huisdieren, op hun achterste benen. Het was de Partij voor de Dieren gelukt een amendement toe te voegen aan de Wet Dieren en die was zo algemeen gesteld dat alle dieren die in Nederland gehouden worden natuurlijk gedrag moeten kunnen uitoefenen. Het was gericht tegen de intensieve veehouderij, maar het trof ook alle cavia’s, konijnen en parkietjes. De Tweede Kamerleden die voor stemden hadden in grote mate helemaal niet door wat de consequenties waren van het amendement en verweten belangenorganisaties zelfs dat ze niet waren gewaarschuwd. Blijkbaar hoef je als Kamerlid zelf niet meer te snappen waar je voor stemt. De PvdD had het zo natuurlijk niet bedoeld, geschrokken door de vele negatieve reacties en de grote media-aandacht. En dus wordt er nu door het ministerie van LNV hard gewerkt aan een bijstelling in de hoop de vele ongeruste burgers weer tevreden te krijgen.

Pesticiden

Deze week herhaalde dat scenario zich. Nu ging het niet om dieren die veel levensplezier brengen in huishoudens, maar om een verbod op pesticiden. Het woord pesticide roept bij niemand warme gevoelens op, dus de grote media-aandacht doordat burgers ongerust zijn zal nu wel achterwege blijven. Maar de gevolgen zijn nogal groot. Net als bij ‘natuurlijk gedrag’ is deze motie ook weer zeer beperkt geformuleerd:

overwegende dat meer dan 1 miljoen bezorgde mensen het Europese burgerinitiatief «Red bijen en boeren» hebben getekend, waarin wordt opgeroepen tot een volledige uitfasering van landbouwgif in 2035;

verzoekt de regering, kwantitatieve tussendoelen te stellen voor de uitfasering van het gebruik van pesticiden, aangevuld met een plan om boeren te helpen bij de benodigde omschakeling, en gaat over tot de orde van de dag.

De Partij voor de Dieren gebruikt zowel het woord landbouwgif als pesticide. Om ziekten, plagen en onkruid tegen te gaan en zo voedselproductie mogelijk te maken, mag er in 2035 alleen nog handmatig of met mechanische middelen bestrijding plaatsvinden. Niet alleen in de gangbare landbouw, maar ook in de biologische sector. En natuurlijk kun je dan denken, we hebben nog tot 2035, dus er komen nog nieuwe technieken en robuustere rassen. Maar bij de Kaderrichtlijn Water en Natura 2000-beleid werden er ook voor ver in de toekomst doelen gesteld, maar lijken die doelen toch echt onhaalbaar. En nu zitten we met de gebakken peren.

Afhankelijker

Nu ben ik niet tegen het verminderen van het gebruik van middelen. Waar het minder kan moeten we dat doen. En in Nederland zijn boeren en instituten daar ook volop mee bezig om het gebruik omlaag te krijgen. Maar dit jaar zagen we bijvoorbeeld in de biologische landbouw door de natte zomer, en daardoor hogere ziektedruk, lagere oogsten, dus zo makkelijk is dat niet. Wat in ieder geval duidelijk is, is dat de opbrengst per hectare naar beneden gaat. En dan heeft het gevolgen voor de voedselvoorziening. En daarbij maken we ons dan afhankelijker van het buitenland. Wat dat kan betekenen zien we vandaag al rond de gascrisis. En de voedelprijzen gaan inmiddels ook al omhoog. Ogenschijnlijk 'symphatieke' moties kunnen zonder na te denken over de gevolgen in effecten die we helemaal niet willen.

Bedenk een motie

Maar laten we niet te negatief doen. Als het zo makkelijk is om moties, of emoties zoals de frontvrouw van de BoerBurgerBeweging dat al eens noemde, met verstrekkende gevolgen aan te nemen in Den Haag, dan kunnen er ook simpele emoties gemaakt worden die boeren kunnen helpen. De PvdD suggereert dit ook in haar motie, want ze roept op tot een plan om boeren te helpen bij de omschakeling. Maar het maken van een plan biedt natuurlijk helemaal geen garanties dat er straks nog voldoende mogelijkheden zijn om grondstoffen te produceren voor de vegaburgers. Nee, dat is te vrijblijvend, maar wel een manier om andere partijen mee te krijgen. Zo'n motie suggereert dan iets waar niemand tegen kan zijn en belooft iets wat niet waar kan worden gemaakt. Voor de bühne klinkt het gerustellend.

Dat kunnen we ook doen voor boeren, want die zouden toch in staat gesteld moeten worden om goed voedsel te produceren. Misschien zoiets:

overwegende dat voedsel een primaire levensbehoefte is, dat boeren in grote mate verantwoordelijk zijn voor de productie van voedsel,

verzoekt de regering boeren ten alle tijden in staat te stellen om gezond en betaalbaar voedsel te produceren voor iedereen met gezonde planten en dieren, en gaat over tot de orde van de dag.

Dat is lekker breed geformuleerd. Misschien kan het woordje duurzaam er nog ergens tussen, want daar kun je ook alle kanten mee op. Je garandeert dan dat boeren een boterham kunnen blijven verdienen en voedsel blijft betaalbaar. Wie zou daar tegen kunnen zijn? Niemand denk ik.