15.000 euro subsidie provincie Fryslân
Korting voor melkveehouders op kruidenrijk grasland

Dankzij subsidie van de provincie krijgt Friesland er 100 ha kruidenrijk grasland bij, aldus Urgenda en LTO Nederland die samen achter de campagne 1001ha.nl zitten. Deze campagne moet boeren dankzij crowdfunding helpen met omschakelen naar kruidenrijk grasland. ‘Elke hectare kruidenrijk grasland helpt bij het versterken van biodiversiteit boven en onder de grond, kan beter tegen droogte en helpt per hectare zo'n 500 kg kunstmest te reduceren. Daardoor wordt er 1000 kg CO2 minder uitgestoten vergeleken met gangbaar grasland, aldus de initiatiefnemers. ‘De campagne slaat aan bij boeren. Landelijk doen al ruim achthonderd boeren mee en is er al voor ruim 2400 hectare verkocht.’
Nieuwe ronde
In oktober 2020 ging de campagne 1001 hectare kruidenrijk grasland van start door een samenwerking van LTO Nederland, zaadleverancier Pure Graze en Urgenda. Zij stellen: ‘Dankzij crowdfunding krijgen melkveehouders fikse korting op kruidenrijk grasmengsel waardoor de prijs dicht tegen die van Engels raaigras komt te liggen. Bovendien krijgen boeren er goede gratis begeleiding bij. De drempel voor boeren om eens te experimenteren wordt zo erg laag.’
Per boer is maximaal voor 3 hectare korting beschikbaar, zodat zoveel mogelijk boeren kunnen mee doen. ‘Steeds meer zaadleveranciers melden zich bij de campagne.’ Afgelopen zomer sloot een tweede zaadleverancier – Barenbrug – aan en vanaf 15 maart kunnen boeren kiezen uit twaalf zaadmengsels doordat ook Agrifirm, Bloeiend Boerenland, Neutkens en Ten Have Seeds meedoen.
Laagdrempelig
Wilco Brouwer de Koning van LTO Nederland over de campagne: ‘Boeren willen graag experimenteren met kruidenrijk grasland om te kijken of het in hun bedrijfsvoering past. Door de instap voor boeren laagdrempelig te houden kan iedereen instappen. We horen van boeren en zaadleveranciers dat de campagne echt wat losmaakt.’
Alexander Vugts, biologisch melkveehouder uit Haaren vult aan: ‘Ik heb dankzij 1001ha vorig jaar voor het eerst kruidenrijk grasland geprobeerd en dat smaakte naar meer. We zaaien nu op een perceel dat biologisch wordt en dus gebruiken we hier geen kunstmest meer en minder mest. De stikstofbindende klavers zijn hier extra belangrijk en het gevarieerde mengsel is erg gezond voor koeien.’
55 procent wil door
In de zomer van 2021 stuurden Urgenda en LTO een enquête naar 700 boeren, verspreid over heel Nederland en vroegen naar hun ervaringen met kruidenrijk grasland. 'Het mooie nieuws dat blijkt uit de evaluatie is dat 55 procent zeker door wil gaan met kruidenrijk en slechts 6 procent zeker niet. De overige melkveehouders kijken het nog even aan.’ Boer Pijs uit Brabant: ‘Via 1001ha hebben wij de eerste hectares ingezaaid en na enkele webinars en een bezoek aan een demoveld gaan we meer percelen inzaaien met kruidenrijk grasland. We willen graag meer zelfvoorzienend zijn voor het voer en duidelijk minder afhankelijk van kunstmest en krachtvoer.’
Crowdfunding
Voor elke bijdrage van 150 euro kan een boer voor één hectare kruidenrijk graszaad met korting bestellen. De campagne wordt ondersteund door de ASN bank, en heeft bijdragen ontvangen van burgers, overheden en een aantal bedrijven zoals ASN, Triodos, Patagonia, Brabants Bodem en Natuurmonumenten. ‘De laatste landelijke bijdrage - 1000 hectare van het Ministerie LNV - raakte vorige week op, waarna alleen boeren uit Brabant, Gelderland, Zeeland of gemeente Hof van Twente kunnen bestellen’, aldus Urgenda en LTO. Maar daar zijn sinds vandaag dus de melkveehouders uit Friesland bijgekomen.

Tekst: Erik Kruisselbrink
Is als freelance vakbladredacteur van vele markten thuis.
Beeld: Susan Rexwinkel