Provinciebestuur Friesland ziet niks in stikstofplannen kabinet: 'Onaangenaam verrast'

Geachte ministers Van der Wal en Staghouwer,

Wij zien onszelf als de landbouwprovincie van Nederland. De graslanden, akkers en de waterlopen in de veenweidegebieden zijn generatie op generatie gevormd. Evenals onze in het oog springende Friese elf steden. Families hebben hun agrarische bedrijven gemoderniseerd en geInnoveerd tot wat ze nu zijn: toonaangevend op wereldniveau. Landbouw hoort bij ons zoals ook onze taal en cultuur bij ons hoort. Samen met onze agrarische ondernemers willen we verder bouwen aan een innovatieve sector die beter in balans is met de natuur. U staat ook een sterke landbouwsector voor, maar we zijn onaangenaam verrast door de maatregelen die u heeft gepresenteerd en het onvolkomen proces daar naar toe. Recent hebben we het Uitvoeringsprogramma Stikstof Fryslan (UPS) vastgesteld op basis van de door u aangegeven doelstellingen uit de Wet stikstofreductie en natuurverbetering (Wsn). In het door onze Provinciale Staten vastgestelde Uitvoeringsprogramma streven we naar een generieke reductie van 25 % in alle sectoren zoals Industrie, bouw en mobiliteit, aangevuld met gebiedsgerichte maatregelen. In uw brief stelt u de emissiedoelen voor grote delen van de provincie vele maten groter tot 95 % aan toe. Daarmee is er sprake van een ongelijke verdeling van de reductieopgaven en van de sociaal- economische impact binnen de provincie.

Ongelijke verdeling

Ook zijn we onaangenaam verrast door de grote reductieopgaven op de Waddeneilanden, langs de Waddenkust, Usselmeerkust, in Zuidwest Fryslan en het Veenweidegebied. Wat betreft de eilanden herinneren wij u aan de handtekening van de minister van Landbouw oktober vorig jaar onder het initiatief op Schiermonnikoog om daar samen met de melkveehouders de stikstofuitstoot te reduceren. Een aanpak die ook door uw ministerie as goed voorbeeld wordt gezien. Het kan vanuit dit perspectief niet zo zijn dat er met de huidige richtinggevende doelen geen ruimte meer is voor melkveehouderij op de eilanden en in de rest van het Waddengebied. Met betrekking tot de Waddenkust, waar nu sprake lijkt te zijn van een smalle strook met een reductiedoelstelling van 47 procent, maken we ons grote zorgen om de innovatieve Friese pootaardappelteelt, die op wereldschaal van betekenis is voor het ontwikkelen van toekomstbestendige aardappelrassen en daarmee voor de mondiale voedselzekerheid, en zwaarwegend is voor de Friese economie en identiteit.

Verder begrijpen we dat de minister aansluit bij de natuurlijke hulpbronnen water en bodem. Het zuidwesten van Fryslan is in die lijn uitstekend geschikt voor veehouderij, en niet voor akkerbouw. Juist dit gebied wordt in de emissiedoelenkaart aangewezen als gebied met een grote reductieopgave. Omdat de stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden relatief ver van deze gebieden afliggen, zien wij daar potentie voor (verplaatste) melkveehouderij.

Friese aanpak

U geeft aan dat de provincie ruimte heeft voor een gemotiveerd eigen plan. Wij zien in ons eigen (uitvoeringsprogramma stikstof' een aanpak die met generieke maatregelen en een gebiedsgerichte aanpak voldoet aan de doelstellingen van de Wsn voor de stikstofreductie en de Kritische Depositie Waarde (KDW) van de stikstofgevoelige gebieden. We pakken ons Uitvoeringsprogramma Stikstof op met onze inwoners en ondernemers, "mei de mienskip". In de gebiedsgerichte aanpak kunnen we samen met ale betrokkenen invulling geven aan de doelstellingen op het gebied, stikstof, water, energie, klimaat en andere opgaven in het landelijk gebied. De kaart met emissiedoelen per gebied (zoals u die heeft gepubliceerd) werkt daarin verstorend, en inhoudelijk verwarrend, bij de lopende gebiedsprocessen en het gesprek met onze inwoners en ondernemers.

Wij zijn hoopvol dat de Friese aanpak van het stikstofprobleem zoals omschreven in ons Uitvoeringsprogramma Stikstof leidt tot een duurzame transitie van het landelijk gebied die kan rekenen op meer draagvlak. We nemen de uitdaging op ons, om een (economisch) toekomstbestendige agrarische sector te bewerkstelligen die tegelijkertijd in balans is met de natuurdoelen. Als decentrale overheid met "oude papieren" voelen wij ons geroepen om daadkrachtig natuur, landbouw, economie en leefbaarheid met elkaar te verzoenen. We rekenen op uw betrokkenheid en financiele middelen.

Tot slot dringen wij aan op een betere afstemming tussen de ministeries en de provincies, om het Nationaal Programma Landelijk Gebied en de stikstofaanpak gezamenlijk te realiseren. Wij verwachten daarbij respect voor onze aanpak, waarbij gebruik gemaakt wordt van de kennis die wij hebben in de provincie. Wij nodigen u uit om met ons, in het gebied, over de aanpak spreken.