Akkerbouwer Rietema spreekt Staghouwer: ‘Los eerst kwestie PAS-melders op’
„We zitten met zijn allen niet in een stikstofcrisis, maar in een stikstofimpasse”, stelt Rietema, die naast akkerbouwer ook voorzitter is van het Gronings Agrarisch Jongeren Kontakt (GrAJK). „Maar die impasse is bureaucratisch ontstaan, dus die moet je ook bureaucratisch oplossen. Eerst was een melding van vee houden bij de provincie genoeg; sinds de PAS-uitspraak van de Raad van State in 2019 zijn die bedrijven ineens ‘illegaal’. Dit omdat ze eerst volgens de gemeente te weinig stikstof uitstootten voor een vergunning, maar nu alles - wat ze modelmatig zouden uitstoten - te veel is.”
Te goeder trouw
„Deze bedrijven zijn te goeder trouw maar wel door overheidshandelen hierin terecht gekomen en er is op korte termijn geen zicht op legalisatie”, vervolgt Rietema. „Dus die mensen kijken wel uit om zich te melden, want dan worden ze gehandhaafd omdat ze geen natuurvergunning hebben. Bedrijven moeten gelegaliseerd worden voor financiering. Dit is nodig bij bedrijfovernames, het aankopen van grond voor extensivering of extra geld wat ondernemers moeten bijbetalen bij het herstel van kapotte stallen door mijnbouw. Die boeren zitten al drie jaar in onzekerheid. Dat kan niet. Dus los eerst de kwestie van de PAS-melders op en ga dan verder kijken. Het lanceren van allerlei nieuwe kaartjes doet geen recht aan het perspectief van onze leden die dit treft.”
Metingen in Lieftinghsbroek
Een project in Natura 2000-gebied Lieftinghsbroek biedt daarentegen wel perspectief, stelt Rietema. „Daar zijn ze met een prachtig project bezig.” Drie veehouders meten daar samen met Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten de daadwerkelijke stikstofdepositie. „Dat vind ik heel constructief. Dat plan is ontstaan toen Staghouwer gedeputeerde was in Groningen. Hij heeft nu natuurlijk een andere rol, maar ik hoop wel dat hij er nog steeds aan vast houdt.”
Akkerbouw vraagteken
Ook voor zijn eigen akkerbouwbedrijf heeft Rietema de nodige vraagtekens. „Zelf zit ik ongeveer 30 kilometer van een stikstofgevoelig Natura 2000-gebied af met ons bedrijf. Tot vorige week vrijdag was dat te ver weg om stikstof uit te stoten wat effect had op de natuur. Maar nu hebben ze met een kleurpotlood ‘bedacht’ dat er 12 procent gereduceerd moet worden. 12 procent van niks is niks, daarom is zo’n kaart gewoon vaag.”
“Maar ik vind het wel mooi dat Staghouwer vanavond naar Groningen komt. We zullen er toch samen uit moeten komen”, aldus Rietema tot besluit. Naast Staghouwer maken ook gedeputeerde Johan Hamster en andere sprekers hun opwachting vanavond tijdens de bijeenkomst in Forum Groningen.
Tekst: Erik Kruisselbrink
Is als freelance vakbladredacteur van vele markten thuis.
Beeld: Susan Rexwinkel