Drentse gedeputeerde Jumelet steekt hand uit naar boeren

Het landbouwcollectief in Drenthe trok zich terug nadat stikstofminister Christianne van der Wal en landbouwminister Henk Staghouwer met het Nationaal Programma Landelijk Gebied kwamen vorige maand, waarin strikte stikstofreductiedoelen zijn opgenomen en de gewraakte kleurenkaart van Nederland. „De boeren zeggen: praat niet over ons, maar met ons”, vertelt Jumelet in een door de provincie Drenthe georganiseerde webinar over stikstof. „Dat willen we graag, maar kom dan wel terug aan tafel om een goed gesprek te kunnen voeren. Daar steek ik nu mijn hand voor uit.”
Afslag gemist
De gedeputeerde belooft dat het gewraakte ‘kleurenkaartje’ van het Rijk naast zich neer te leggen. „We willen als Drenten in juli 2023 zelf een plan indienen waarbij we zelf de regie houden. Er zit hier heel veel kennis, ook bij boeren, over bijvoorbeeld innovatie. Er zijn verschillende Drentse duurzaamheidsprogramma’s waar veel waardering voor is. Laten we daar naar kijken en kijken hoe we als Drenten de opgave van stikstofreductie, water en klimaat kunnen oplossen. Met alle sectoren, niet allen de landbouw. Als je in Den Haag denkt hoe het moet in Drenthe, dan heb je een afslag gemist.”
Voor Jumelet staat één ding vast. De natuurdoelstelling van 74 procent van de natuurgebieden onder de Kritische Depositiewaarde in 2035 is in de wet opgenomen en staat dus vast. „Daar iets aan doen wordt voor de provincie lastig. Bovendien wonen we in een rechtsstaat en hebben we naar de wet te leven. Dat is ook zo als ik met de auto over de snelweg rijd en er een snelheidslimiet geldt. Alleen over het hoe, hoe we die doelstelling moeten bereiken is discussie. Daarover verschillen we met het Rijk van mening, al is er denk ik wel ruimte voor een eigen invulling.”
Klap
De boerenprotesten noemt het provinciale bewindspersoon ‘heftig maar begrijpelijk’. „Ik hoor mensen roepen: ‘stop ermee, trek de stekker uit het stikstofbeleid. Dan word ik voor even op het schild gehesen, maar daarna komt een harde klap. Want de rechter gaat dan opleggen dat we moeten handhaven bij PAS-melders en geldige vergunningen komen ook onder druk te staan. Omdat er wordt getoetst wat wij voor de natuur hebben gedaan.”
Geld voor PAS-melders
Tijdens de livestream van de provincie Drenthe zat ook Desmond de Vries, programmamanager Stikstof van de provincie Drenthe, aan tafel. Hij bevestigde dat het Rijk ongeveer 250 miljoen euro naar voren schuift zodat provincies vast aan de slag kunnen met PAS-melders.
De verdere verdeling van het geld dat vanuit het Rijk komt voor de stikstofaanpak volgt waarschijnlijk pas na juli 2023, als de provincies een plan hebben ingediend. De Vries: „Voor de duidelijkheid, er is op dit moment precies 0,0 euro naar ons overgemaakt voor de stikstofaanpak.”
Veenhuizen geldt als 'proefgebied'
In het gebied rondom Het Fochteloërveen (Veenhuizen) is de provincie bezig met een project waarbij vanaf onderaf wordt gewerkt aan doelstellingen om de natuurkwaliteit te verbeteren. Dat gebeurt samen met de boeren in het gebied. nadat een kavelruil niet doorging en vervolgens stikstof om de hoek kwam kijken, hebben de boeren de handschoen opgepakt.
Henk Kosters is de onafhankelijk kartrekker van de pilot in Veenhuizen. „Boeren gaan samen kijken hoe ver ze kunnen komen. Er moet nog veel verder worden uitgewerkt. Maar een voorbeeld zijn de vergunningen. Boeren gaan bij elkaar in de keuken kijken om te bepalen wat daarmee mogelijk is. Een paar jaar vooruit kijken door te kijken wie er willen stoppen. Dat zijn allemaal elementen die mee worden genomen."