Agricycling als sleutel voor circulaire samenleving verder uitgerold

In Friesland richtten melkveehouder Pieter van der Valk en ondernemer Evert Schoneveld eind vorig jaar de stichting Agricycle op. Hun doel: de samenleving circulair maken door uiteindelijk ook de menselijke urine en ontlasting weer in de landbouw te gebruiken. Alleen dan kan er volgens hen sprake zijn van een duurzame samenleving. Bovendien kan het zorgen voor een rendabelere bedrijfsvoering.
Hekkelspecie en bermgras
Op vier bedrijven is echter eerst begonnen met het composteren van hekkelspecie (plantenresten die overblijven na slootonderhoud) en bermgras uit de gemeente. Daarvoor heeft Agricycling zelf de beschikking over verwerkingsinstallatie om een ‘groene’ bodemverbeteraar met de benodigde nutriënten van te produceren. „Om het recyclen te leren en om alvast een netwerk en een logistiek op te bouwen”, aldus Van der Valk, die erg blij is dat de gemeente Zuidwest-Friesland hier toestemming voor gaf. „Juridisch was het complex. Als afnemer van bermgras en hekkelspecie ben je eigenlijk een afvalverwerker met alle regeltjes van dien. De gemeente heeft dit opgelost door dit materiaal te bestempelen als zogenaamd ‘voortgezet materiaal’. Ik heb het niet altijd zo op ambtenaren, maar de ambtenaren in Zuidwest-Friesland die dit mogelijk hebben gemaakt, zijn echte ambtelijke helden. Want ze hebben het lef gehad de wet anders te interpreteren.”
Opschaling
De geslaagde proef op vier bedrijven in de gemeente Zuidwest-Friesland leidt nu tot opschaling van het project Agricycling naar 35 boeren. Die zitten niet meer alleen in Zuidwest-Friesland maar ook in de naburige gemeente De Friese Meren. Uiteindelijk doel is met en voor de landbouw een circulair Nederland creëren. Van der Valk: „Als wij als samenleving volledig circulair willen worden dan kunnen bepaalde reststromen alleen via de bodem worden gerecycled. En die is voor het grootste deel in het bezit van boeren. Daarbij krijgen de boeren de benodigde nutriënten voor de verbetering van hun grond. Want we willen het liefst natuurlijk van de kunstmest af.”
Biologische akkerbouw
Bijkomend voordeel is volgens Van der Valk ook biologische akkerbouwers hiermee een oplossing krijgen voor hun mestprobleem. „Bionext heeft twee jaar geleden aangegeven dat biologische akkerbouwers geen mest mogen gebruiken van reguliere melkveehouders. Want is niet biologisch en daarmee zou die vorm van akkerbouw dus ook niet biologisch genoemd mogen worden. Daardoor hebben ze een grote uitdaging de bodem voldoende te kunnen voeden. Zowel biologisch als gangbaar profiteert bij deze coöperatie.”
Van der Valk en de andere boeren achter Agricycling willen met hun coöperatie een ketenpositie creëren door vraag en aanbod van reststromen bij elkaar te brengen. „Op die manier kun je bepaalde prijzen afdwingen.” Hij riep deze week overheden via Twitter al op zich aan te melden en mee te doen.
Grondcoöperatie Rijkdom
Een ander initiatief dat hiervan in het verlengde ligt en waar Van der Valk ook bij betrokken is, is Grondcoöperatie Rijkdom. Hierin kopen Friese boeren en inwoners samen grond om natuurinclusief te boeren. Van der Valk daarover: „Dat loopt goed. De Autoriteit Financiële Markten moet nog toestemming geven, maar lopen gesprekken met diverse boeren en inwoners. Zonder ruchtbaarheid waren er al vier enthousiast, maar dat zijn er nu inmiddels tien.”

Tekst: Erik Kruisselbrink
Is als freelance vakbladredacteur van vele markten thuis.
Beeld: Pieter van der Valk