Meer diersoorten door landschapsbeheer Noardlike Fryske Wâlden

Agrarisch natuur- en landschapsbeheer verbetert de staat van de natuur Noardlike Fryske Wâlden valt in het rapport Staat van de Natuur te lezen. De elzensingels en houtwallen van dit nationaal landschap herbergen bijzondere en deels unieke natuurwaarden. Er komen veel verschillende broedvogels, vleermuizen, planten, mossen en ongewervelden zoals bijvoorbeeld insecten, slakken, wormen en spinnen, voor.
Broedvogels
De elzensingels en de houtwallen in de Noardlike Fryske Wâlden zijn rijk aan broedende struweel- en bosvogels. Voor een aantal soorten zoals de gekraagde roodstaart en de grote zanglijster zijn de Noardlike Fryske Wâlden een landelijk bolwerk.
In de elzensingels en houtwallen die in beheer zijn bij leden van de vereniging Noardlike Fryske Wâlden zitten ongeveer 40 procent meer broedvogels dan in elzensingels en houtwallen zonder beheercontract. Aldus het rapport. De grote bonte specht en de spreeuw doen het goed in de beheerde elementen.
Vleermuizen
Voor het onderzoek Staat van de Natuur zijn deze soorten gevolgd én de aantallen vogels met een broedterritorium in de elzensingels en de houtwallen, een gebied dat vogels verdedigen om veilig te broeden, geteld. Hiervoor zijn in de periode 2017 - 2021 op 116 meetlocaties ieder jaar in vijf telrondes, verspreid over de maanden april, mei en juni, de vogels geïnventariseerd.
Tijdens de tellingen zijn in totaal zeven soorten vleermuizen waargenomen. De meest talrijke soort was de gewone dwergvleermuis gevolgd door de laatvlieger. De laatvlieger is ook een doelsoort van het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb). Deze soort is wijd verspreid in de Noardlike Fryske Wâlden en staat op de Rode Lijst. Dit geldt ook voor de rosse vleermuis die ook in het gebied wordt aangetroffen.
Spreiding eindkap succesvol
Voor een gezonde elzensingels of houtwal wordt een keer in de 21 of 25 jaar een hele rij bomen gekapt, de zogenoemde eindkap. Het aantal meidoorns, rozen en lijsterbessen is toegenomen. Mogelijk is dat het gevolg van het sparen van deze struiken en rozen als overstaanders bij de eindkap. Ook duidt dit erop dat de spreiding van de uitvoering van het landschapsbeheer, het kappen van de elzensingels en de houtwallen in tijd en locatie, succesvol is. Hier zet de vereniging Noardlike Fryske Wâlden zich voor in.
Monitoring en samenwerking
De biodiversiteit staat centraal bij het landschapsbeheer dat de leden van de vereniging Noardlike Fryske Wâlden in het coulisselandschap van Noordoost-Fryslân uitvoeren. De vereniging heeft de ambitie deze bijzondere biodiversiteit te beschermen en verder te ontwikkelen. Om te meten wat de staat van de natuur is, voert ecologisch onderzoeksbureau Altenburg & Wymenga in samenwerking met Landschapsbeheer Friesland al sinds 2012, in opdracht van de vereniging Noardlike Fryske Wâlden, een monitoringsprogramma uit. Met dit meetprogramma wordt kennis opgedaan over het gebied en kan de vereniging zien wat het effect van haar eigen beheer is en dit zo nodig aanpassen. In deze Staat van de Natuur staan de resultaten van de metingen in de periode 2017 – 2021 én die van de broedvogelmonitoring die in opdracht van de provincie Fryslân is uitgevoerd.
Het volledige rapport De Staat van de Natuur in de Noardlike Fryske Wâlden in 2020 is hier te downloaden.

Tekst: Erik Kruisselbrink
Is als freelance vakbladredacteur van vele markten thuis.
Beeld: Noardlike Fryske Walden