‘Het is als een droom die uitkomt’
Nieuw akkerbouwbedrijf voor Arjan en Brenda Timmerman
Op een perceel iets verderop zijn twee machines bezig om de krokussen te rooien. Een redelijk uitzonderlijke teelt, net als de gladiolen en valeriaan die Arjan Timmerman in zijn bouwplan heeft. Het past bij hem om te pionieren met bijzondere en meer risicovolle teelten. ‘Mijn vader had dat ook, ik heb het met de paplepel ingegoten gekregen.’
Een traditioneel veenkoloniaal bouwplan heeft hij ook nooit gehad. Het paste bij hem om de uitdaging op te zoeken en zich te verdiepen in de teelt van bijvoorbeeld wortelen, prei en veldbonen. Ik zoek die verbreding nu op met de teelt van onder andere graszaad en eerstejaars zaaiuien. Ik houd ervan om wat te pionieren, maar de extra arbeid, de kosten en het risico moeten natuurlijk wel terugbetaald worden.’
Prettig en overzichtelijk
De Drentenaren zijn meer dan trots op hun nieuwe bewaarschuren en prachtige nieuwe woning. In de schuren is nu plek voor 3.000 ton aardappelen en 500 ton uien in kisten, 400 ton pootgoed in kisten en 450 ton losse uien. De vloeren zijn uitgerust met ventilatieroosters. Arjan: ‘Ook in het gedeelte tussen de schuren in merk je veel natuurlijke trek, daar zijn dus ook mogelijkheden voor tijdelijke opslag. Ik zag deze bouw jaren geleden bij een akkerbouwer in Limburg en dat sprak me direct aan. Het werkt prettig en overzichtelijk en deze opslagcapaciteit geeft heel veel rust.’ Zijn vrouw Brenda ontwierp de woning, waar de nadruk ligt op veel daglicht. De tuin is nu aan bod, maar genieten is het nu al volop. ‘Het is als een droom die uitkomt.’
Afscheid van vleeskuikens
De verhuizing naar de nieuwe bedrijfslocatie betekende dat ze afscheid moesten nemen van de vleeskuikentak. Sinds 1992 maakte deze pluimveetak onderdeel uit van de bedrijfsvoering. Op de voormalige locatie in Nieuw-Weerdinge was vergunning voor het houden van 43.000 dieren, maar de praktijk pakte anders uit. Het bouwblok beperkte de lengte van de stal zodat er slechts 37.000 vleeskuikens gehouden konden worden.
Arjan: ‘We zaten behoorlijk vast en toch bleef ik de ambitie houden om naast de akkerbouwtak uit te breiden in de pluimveetak. Het spreekt mij aan om met deze dieren te werken, ik vind het een mooie combinatie met de akkerbouw.’
Wat ook meespeelde was dat de omvang in pluimvee net te klein was om rendabel te zijn, want de kostprijs verlagen was lastig. Investeren in bijvoorbeeld eigen watervoorziening of een houtkachel om het gasverbruik te verminderen, is pas rendabel bij een grotere omvang.
Toch liepen meerdere oplossingsrichtingen voor uitbreiding op niets uit. De gemeente Emmen gaf niet mee. Een tweede stal bouwen mocht niet, een stuk bij aan de stal bouwen ook niet en zelfs op een nieuwe locatie uitbreiden liep tot niets uit. ‘We wilden een intensieve locatie overkopen, waar een varkenshouderij gevestigd was. Ook dat liep uit op een dwaalspoor. De energie, tijd en geld die daar in ging zitten werkten demotiverend, want het bleef kriebelen en we kregen telkens de deksel op de neus’, blikt hij terug.
De omschakeling naar Beter Leven 1 ster betekent bovendien dat er geïnvesteerd moest worden in daglicht én een overdekte uitloop. Het brengt allemaal extra kosten met zich mee, plus dat je met meer oppervlakte per dier nog minder kuikens in een stal mag plaatsen. Uitbreiden in omvang was een must, maar we kregen het maar niet voor elkaar.’
Bedrijfsverplaatsing
De omstandigheden maakten het dat Arjan zijn plannen wijzigde. Het gegeven dat opschalen in pluimvee onhaalbaar bleek en het inzicht dat de akkerbouwtak groeide en meer opbracht, deed hem besluiten zich te focussen op de verdere ontwikkeling van de akkerbouwtak. ‘Ik besefte me ook steeds meer dat je met pluimvee toch meer gebonden bent, het zijn wel levende dieren. Als het in de zomer warm was, hield je hier toch rekening mee. Je gaat niet ver van huis en je wilt anderen daar ook niet mee opzadelen. We kwamen voor steeds meer beslissingen te staan.’
Wat ook meespeelde, was dat de akkerbouwpercelen verder van huis kwamen te liggen en dat de bedrijfsgebouwen in Nieuw-Weerdinge tegen grenzen opliepen. ‘We moesten flink investeren. We vroegen daar al vergunning aan voor een grotere aardappelschuur en we wilden uitbreiden in de zaaiuienopslag. Dat ging moeizaam.’
Het gasverbruik van de woning, gebouwd in 1900 en een gemeentelijk monument, liep behoorlijk in de papieren. De schuur dateerde uit 1930 en ook met de andere schuren liepen ze tegen grenzen aan. Dat steeds meer aardappelen buiten kwam te liggen, was niet wenselijk. De optie bedrijfsverplaatsing kwam weer serieus in beeld.
Arjan: ‘Dat was een spannende stap, een grote uitdaging. Want we wisten natuurlijk dat daar veel bij kwam kijken. Maar toch, we zagen in dat we onze blik moesten verruimen als we door wilden met de akkerbouwtak. Honkvast zijn we niet, maar we wilden het wel goed en goed doordacht doen.’
Het te koop aanbieden van alleen de bedrijfsgebouwen, liep op niets uit. ‘We wilden de grond er eigenlijk niet bij verkopen, maar zagen wel in dat dat de verkoopkansen waarschijnlijk zou vergroten.‘
Dat bleek de juiste gedachte. Door de 40 ha huiskavel erbij te verkopen, was de verkoop er snel door. De nieuwe eigenaren namen ook de pluimveetak er bij over. ‘Ik vind de pluimveetak er heel mooi bij, maar zie nu ook in dat het alleen richten op de akkerbouwtak heel veel meer oplevert.’
In juli verhuisde het gezin naar een noodwoning op de nieuwe locatie, net voor kerst verkasten ze naar de nieuwe woning. De schuren waren in september klaar voor de oogst. Inmiddels hebben de akkerbouwers hun bedrijfsareaal alweer ruimschoots op peil: op hun vorige locatie hadden ze 170 ha, nu hebben ze 160 ha.
Ontzorging
Het was in 2012 dat Arjan in contact kwam met Van Westreenen. ‘We zijn toen al gestart met het onderzoeken van de mogelijkheden tot vergroting van de pluimveetak. Nu, met de nieuwbouw, verzorgde Van Westreenen voor de Drentenaren het hele vergunningstraject van a tot z. Arjan en Brenda zijn dik tevreden over het verloop daarvan. ‘Het duurde een paar jaar voordat duidelijk was wat we konden en mochten, maar toen dat eenmaal helder was, ging het snel. We hebben geen enkele tegenslag van de gemeente gehad. Van Westreenen heeft ons volledig ontzorgd. Het contact over en weer is altijd prettig. Het is erg fijn om te weten dat zij alle kennis en expertise in huis hebben die wij zelf niet bezitten. Ook het feit dat zij zorgen dat alles wat aangeleverd moet worden, ook tijdig aangeleverd wordt en er voor gaan om alles voor elkaar te krijgen zoals wij dat wensen. Het is prachtig dat dat gelukt is.’
Bedrijfsgegevens Arjan en Brenda Timmerman, Roswinkel
- 280 ha akkerbouw, waarvan 160 ha eigendom
- 115 ha aardappelen
- 50 ha suikerbieten
- 11 ha graszaad
- 50 ha zomergerst
- 18 ha zaaiuien
- 10 ha valeriaan
- 9 ha gladiolen
- 10 ha krokussen
Beeld: A3 Impressies