Energierekening houdt boeren bezig

Jaap Verwolf (43) runt samen met zijn vrouw Corine (40) sinds 2011 een biologisch opfokbedrijf voor leghennen in Lelystad (FL). Hij startte daarmee toen het perspectief voor zijn konijnenbedrijf met 1.200 voedsters en vleeskonijnen verdween. „Daarom zijn we toen omgeschakeld naar pluimvee. We hebben voor biologisch gekozen, omdat daar vraag naar was in de markt. We hebben nu drie stallen met 70.000 opfokhennen. We zijn in 2011 begonnen met 27.000 dieren.”

In 2012 hebben ze er een bestaande stal bij in gebruik genomen en zijn toen naar 40.000 dieren gegaan. „Die stal stond er al, want de vorige eigenaar was het productschap dat hier een onderzoeksbedrijf had voor onafhankelijke toetsen van leghennen. We krijgen hier kuikens van een dag oud en na 17 tot 18 weken leveren wij ze als jonge leghennen aan diverse klanten van het Anker in Ochten. We zijn SKAL en KAT gecertificeerd. Dat laatste is voor de Duitse markt.”

Duurzame energie

De vorige eigenaar had al een windmolen op het erf laten plaatsen en in 2019 liet Verwolf 1420 zonnepanelen op het dak leggen. Hij vindt het duurzaam opwekken mooi aansluiten bij zijn activiteit als biologisch opfokker van leghennen. „Maar het is ook wel een beetje wat je onder duurzaamheid verstaat”, relativeert hij. „Voor mij is duurzaamheid economische duurzaamheid. Want je kunt nog zo duurzaam bezig zijn, als het economisch niet duurzaam is en je er niets aan verdient, houdt het snel op. Door overcapaciteit kan een markt snel verzadigd zijn. Met (duurzaam opgewekte) energie kan dat ook zo zijn.”

Energie tweede tak

„Het opwekken en terugleveren van energie is voor ons een tweede bedrijfstak geworden. Wij hebben zelf jaarlijks 90.000 kWh nodig. De zonnepanelen leveren 400.000 kWh op. De stroom wordt verkocht op basis van de APX-beurs. Tot 1 januari hebben we een gunstige overeenkomst voor het afnemen van stroom voor eigen verbruik. Dat scheelt op jaarbasis al gauw 25.000 euro. Een oplossing zou kunnen zijn om stroom op te slaan in een batterij. Maar die batterijen zijn nog duur.”

Gereserveerd met investeringen

Verwolf maakt zich nog niet zozeer specifiek zorgen over het voortbestaan van zijn eigen bedrijf, maar hij is wel voorzichtig geworden. „Ik ben terughoudend in het doen van investeringen. Je moet zorgen dat je een buffer aanhoudt voor dit soort tijden. Je ziet het aan komen: 2023 gaat een lastig jaar worden. Het is niet alleen de afzetmarkt voor biologische producten die tegenvalt, maar ik heb dus ook te maken met hogere kosten. Naast energie is dat bijvoorbeeld ook voor personeel, voer en strooisel. En dan hebben we ook nog eens inflatie. Maar we zullen het zien.”

Op de langere termijn heeft Verwolf geen idee welke kant het in de sector in het algemeen en met zijn bedrijf in het bijzonder op gaat. „We hebben naast de problemen met de energie, kosten en afzetmarkt in de landbouw ook nog eens te maken met het stikstofprobleem. Ik denk dat wij hier in de polder overal wel genoeg van af zitten, om daardoor geen problemen te krijgen. Maar de overheid zegt van alles, en als puntje bij paaltje komt, weten ze de oplossing ook niet.”

Dit was een artikel uit de Sterke Erven Monitor special van Agrio. Bekijk de volledige special via deze link.