Wetterskip Fryslân treft veel chemische stoffen aan in gezuiverd rioolwater

Dat constateert Wetterskip Fryslân na anderhalf jaar onderzoek aan het gezuiverde water (effluent) dat wordt geloosd op het oppervlaktewater bij tien rwzi’s. In de uitgaande waterstroom werd de aanwezigheid van stoffen gemeten en vergeleken met de normen voor het oppervlaktewater. Er is gezocht naar ruim driehonderd verschillende chemische stoffen, zoals bestrijdingsmiddelen, (zware) metalen, geneesmiddelen, vluchtige stoffen, weekmakers, vlamvertragers, PAK’s en PCB’s. Deze stoffen bereiken de zuiveringen via de riolering.
Bestrijdingsmiddelen consumenten
In alle monsters doken bestrijdingsmiddelen op die gebruikt worden tegen bijvoorbeeld onkruid, schimmels en insecten, zoals het bekende antimuggenmiddel DEET. Opvallend was de continue aanwezigheid in hoge concentraties van diergeneesmiddelen als imidacloprid, diazinon en fipronil. Die zijn reeds verboden als bestrijdingsmiddel in de landbouwsector, maar worden nog wel gebruikt in vlooienmiddelen voor honden en katten en in mierenlokdozen. Ook geneesmiddelen voor mensen werden vaak aangetroffen in concentraties die hoger zijn dan de norm voor oppervlaktewater. Het gaat dan bijvoorbeeld om oxazepam en diclofenac.
Verbeterde meetmethoden
Van de onderzochte stoffen doken er 174 minimaal één keer zijn op. Zestig stoffen zaten in meer dan de helft van alle monsters. Dat er meer stoffen werden gevonden dan bij een eerdere screening in 2012-2014, heeft ook te maken met verbeterde meet- en analysemethoden.
Stikstof en fosfaat
De rwzi’s halen 95 procent van alle verontreinigingen, zoals organische stoffen, stikstof en fosfaat uit het afvalwater van huishoudens en bedrijven en voldoen daarmee ook aan de eisen die aan rwzi's worden gesteld. Ze kunnen echter niet alle chemische microverontreinigingen verwijderen Als deze via de route van de rwzi's in het oppervlaktewater terechtkomen, dragen ze bij aan overschrijding van de normen die vanuit de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) zijn gesteld aan de kwaliteit van het oppervlaktewater.

Tekst: Erik Kruisselbrink
Is als freelance vakbladredacteur van vele markten thuis.
Beeld: Ellen Meinen