Groningen moet geen wettelijk voorkeursrecht op landbouwgrond toepassen

In totaal reageerden veertien van de negentien partijen die meedoen aan de Statenverkiezingen op verschillende stellingen die de redactie van Veldpost aan ze voorlegde.

Met de stelling 'De provincie moet geen wettelijk voorkeursrecht op landbouwgrond toepassen' zijn acht van de veertien partijen het eens, vijf oneens. ChristenUnie heeft geen mening over deze stelling.

Bijna alle partijen die vinden dat de provincie zich minder moet focussen op biologische landbouw, vinden ook dat de provincie geen wettelijk voorkeursrecht op landbouwgrond moet uitoefenen.

D66, Volt en SP vinden dat met het toepassen van wettelijk voorkeursrecht wordt voorkomen dat speculanten de grond opkopen.

Partijen die het eens zijn met de stelling:

BBB vindt dat de grondeigenaar vrij moet zijn aan wie hij of zij zijn grond wil verkopen.

De provincie mag geen grootgrondbezitter worden. Ook Stichting Groninger Landschap zou geen gronden meer op moeten kopen. SGL stelt hoge eisen aan de bewerking van haar gronden waar de boeren zelf een stuk van moeten financieren.

Deze wet geeft overheden de mogelijkheid om een betere positie – en dus meer grip – op de grondmarkt te krijgen. Dit is voor landbouwgronden in de Provincie Groningen nu niet nodig. Boeren zijn ondernemers en grond is één van hun kapitaalgoederen. Daar moet de staat zich niet mee bemoeien.

De provincie voert het rampzalige stikstofbeleid van de rijksoverheid uit en dat beleid houdt in dat er boerenbedrijven moeten stoppen. Desnoods tegen hun wil. Boeren zijn zelf eigenaar van hun grond en bepalen zelf wat ermee dient te gebeuren en aan wie zij gaan verkopen op het moment dat zij dat willen.

De normale weg moet zijn dat je er samen uit gaat komen. Maar in hele specifieke gevallen wil je ook giga-bedragen betalen aan cowboys in de grondhandel.

Gedwongen uitkoop mag niet aan de orde zijn. En met zo'n wettelijk voorkeursrecht gaat het wel die kant op.

Geeft precedentwerking. Gaan we dit op termijn ook doen voor gebouwen, oftewel voor alle particulier bezit? Voedingsbodem voor corruptie.

Laat boeren zelf beslissen wat ze met hun grond willen doen.

Partijen die het oneens zijn met de stelling:

De provincie moet dat in onze ogen juist wel doen. Alleen op die manier kan een goede afweging gemaakt worden hoe de grond verder het beste kan worden ingezet. Bijvoorbeeld voor de legalisatie van PAS-melders, extensivering van veeteeltbedrijven, reductie van stikstof bij natuurgebieden of andere zaken van algemeen belang. Zo wordt voorkomen dat grond in handen komt van speculanten die er vooral hun eigen belangen mee dienen. Natuurlijk moet er wel een goede vergoeding voor de grond komen.

Wij zijn het hiermee oneens omdat we het voorkeursrecht voorkomt dat speculanten de prijs opjagen. Daarin moet de provincie het goede voorbeeld geven en daarbij open en eerlijk handelen.

Als agrarische bedrijven stoppen of opgekocht worden, wil GroenLinks dat de provincie het voorkeursrecht gebruikt. Waarbij opgekochte gronden die dichtbij natuurgebieden liggen gebruikt worden voor natuur. Op gronden die verder weg liggen dan ca 1 km van Natura 2000 gebieden mag nieuwe bedrijvigheid plaatsvinden, mits het inpasbaar is in het landschap en de stikstofdoelen. Wij zien hierbij dat er wel plek voor duurzame en natuurinclusieve landbouw is.

We staan voor grote opgaven in de ruimtelijke ordening. Met het toepassen van wettelijk voorkeursrecht wordt voorkomen dat speculanten de grond opkopen vooruitlopend op de waardestijging. D66 wil nieuwe woningen bij voorkeur realiseren in bestaande kernen en nieuwe industrie ook op bestaande bedrijventerreinen realiseren om het landelijk gebied te beschermen.

Toepassen van wettelijk voorkeursrecht zou alleen gebruikt moeten worden voor natuurontwikkeling of noodzakelijke extensivering van landbouw, pertinent niet voor omvorming tot industriegrond.