Groningse partijen voorstander van overgangssubsidie voor overstap naar circulaire teelten

In totaal reageerden veertien van de negentien partijen die meedoen aan de Statenverkiezingen op verschillende stellingen die de redactie van Veldpost aan ze voorlegde.

Met de stelling 'Groningen moet boeren die willen overstappen op circulaire teelten (vlas, hennep en lisdodde ) voor bouwmaterialen de eerste jaren financieel compenseren, een overstapsubsidie' zijn elf van de veertien partijen het eens, drie oneens.

Partijen die het eens zijn met de stelling:

Al van oudsher bewijzen Groningse agrariërs dat ze vooruitstrevend en doelgericht ondernemen. Ook nu zien we dat Groningen vooroploopt in de ontwikkelingen rond verduurzaming en innovatie. We moeten samen met de agrarische sector de transitie maken naar een duurzame landbouw. Zowel duurzaam voor de natuur als voor het inkomen van de boer. De provincie moet experimenten met en door boeren stimuleren die leiden tot praktische maatregelen met winst voor landbouw én natuur De provincie blijft de innovatie in suikers, zetmeel, eiwitten en vezels als grondstof voor een groenere economie stimuleren.

GroenLinks wil het beste voor de boer en de natuur, waarbij de boer perspectief krijgt voor de langere termijn. Om de landbouwtransitie mogelijk te maken wil GroenLinks een provinciaal transitiefonds opzetten. Hieronder valt financiële ondersteuning naar groenere initiatieven zoals circulaire teelten. Binnen dit fonds bieden we boeren ook juridische en sociale ondersteuning.

We steunen initiatieven en innovaties om boeren te helpen natuurvriendelijker te werken, bijvoorbeeld door de grondwaterstand te verhogen. We willen boeren ook helpen kansen te benutten, zoals overstappen op minder droogtegevoelige gewassen en het verminderen van zoutgevoelige aardappelrassen. Het is echter niet de bedoeling dat steungeld rechtstreeks naar banken gaat om leningen af te lossen. Banken moeten ook meebetalen. Kleinschalig en duurzaam produceren is te lang tegengehouden door de banken.

Het is van groot belang dat deze teelten (steviger) voet aan de grond krijgen in Groningen. Dit levert winst op voor natuur en milieu en een goed bedrijfsperspectief voor agrariërs. Een overbruggings- of aanjaagsubsidie van de provincie is daarom gewenst.

Er zijn vanuit het Rijk, de EU en de provincie potjes om dit soort overstappen mogelijk te maken. Deze ondersteuning steunen wij van harte, uiteraard als deze op een natuurinclusieve en duurzame manier gebeurt. Het geeft nieuwe verdienmodellen voor boeren, mogelijkheden voor de verduurzaming van de bouw en is dan ook goed voor de natuur.

De boeren moeten gecompenseerd worden als ze met de nieuwe teelt niet een normale bedrijfsvoering kunnen draaien.

Dit zijn nieuwe gewassen waar nog ervaringen mee moeten worden opgedaan. Zonder financiële compensatie zal een landbouwer niet overstappen op deze teelten. Onlangs was BBB nog bij Hempflax (een verwerker van hennep) op bezoek. Daar werd ons uitgelegd dat door wetgeving het niet mogelijk is om de gehele plant te verwaarden, wat voor hen zeer frustrerend werkt. Ook de (dit jaar) ingevoerde kalender landbouw werkt frustrerend.

Als de overheid bedrijven (in dit geval agrariërs) in hun bedrijfsvoering beperkt, of een richting op wil duwen, dan hoort compensatie daarbij.

D66 ziet kansen om deze nieuwe gewassen in te zetten voor onder andere de bouw. Deze mogelijkheden willen wij faciliteren met onder andere overstapsubsidies maar vooral door pilots die samen met de keten worden opgezet.

Belang van Nederland ziet dat de circulaire gewassen welke door de overheid ingevuld worden niet onmiddellijk lonend kunnen zijn. Dan is het niet meer dan normaal dat de overheid de boeren die aan de wens van de overheid voldoen, ook door die zelfde overheid ondersteund worden.

Boeren die een rol willen spelen met innovatieve oplossingen voor onze maatschappelijke opgaven moeten daarin ook ondersteund worden. Dit moeten wel teelten zijn die op termijn ook zonder subsidie een reëel alternatief zijn voor huidige bouwmaterialen.

Partijen die het oneens zijn met de stelling:

Je stapt niet over, maar neemt de teelt op in je bouwplan/vruchtwisseling. Als je subsidie nodig hebt om in het bouwplan ook hennep of vlas op te nemen, is het misschien de 1e jaren rendabel. Na afloop subsidie stopt de teelt weer omdat andere gewassen meer saldo opleveren. Tenzij het saldo dan beter is dan bv graan, bieten of aardappels. We zijn al jaren bezig in de provincie om hennep te telen. Of de verwerkende industrie op deze basis durft te investeren voor minimaal 10-20 jaar, is de vraag.

Als hier een markt voor blijkt te zijn dan zal deze teelt vanzelf voldoende opleveren. Wel wil JA21 Groninger boeren ondersteunen in de transitie naar educatief beheer van vee, natuur en landschap in het kader ven recreatie met behulp van subsidies en soepele vergunningverlening.

Laat boeren zelf bepalen wat ze willen verbouwen.