Column: En nu?
Ik zal maar niet ingaan op wat ik vind van een premier die alle grote problemen weglacht en niet bereid is de verantwoordelijkheid te nemen voor zijn eigen beleid, maar wel bereid is om een kabinet te laten vallen op het moment dat hij denkt dat dit een electoraal gunstig moment en/of onderwerp is voor zijn eigen partij.
En nu dan....?
Eén ding weten we zeker: helderheid over het beleid waar de individuele boer of tuinder zich op kan richten, gaan we de komende anderhalf tot twee jaar niet krijgen. De periode van grote onzekerheid die nu al meer dan vier jaar duurt wordt daarmee voortgezet.
Blijkbaar zijn andere zaken belangrijker dan het oplossen van problemen. Dit is voor heel veel ondernemers vervelend, in het bijzonder voor de ondernemers die PAS-melder zijn of om een andere reden geen passende natuurbeschermingswetvergunning hebben.
Helderheid over het beleid gaan we de komende anderhalf tot twee jaar niet krijgen
Op sectorniveau zorgt deze onzekerheid er opnieuw voor dat alles on-hold wordt gezet, zo ook vele goede initiatieven die ik overal tegenkom. Ik merk dat er een groeiende bereidheid is in de sector om te veranderen, en de nieuwe uitdagingen aan te gaan.
Zoals we ook in het verleden altijd in staat zijn geweest om ons nieuwe technieken, nieuwe bedrijfsmodellen en nieuwe wegen eigen te maken. Maar de energie die daarvoor nodig is, wordt door de politiek weer omgebogen in frustratie. En bedankt maar weer, zou ik bijna zeggen.
Verkiezingen
De komende periode van verkiezingsdebatten gaat ons ook niet helpen. Wat we steeds meer zien is dat, in de aanloop naar de verkiezingen, vooral geprobeerd wordt om de verschillen tussen de vele partijen zo helder en scherp mogelijk weer te geven. Het klinkt misschien logisch, dat uitvergroten van de verschillen, want dan kun je immers goed zien op wie je zou moeten stemmen. Toch brengt het de echte oplossingen niet dichterbij.
Tegelijkertijd weet je dat de partijen die elkaar de komende maanden het leven zuur gaan maken, na de verkiezingen alsnog samen op zoek moeten naar iets wat ze wel tot echt beleid zouden kunnen maken. Ik zou het reuze interessant vinden als de gespreksleiders van de verkiezingsdebatten alle lijsttrekkers juist zouden uitdagen om aan te geven op welke beleidsterreinen ze denken wel te kunnen gaan samenwerken en met welke partijen ze dat dan gaan doen.
Lijsttrekkers zouden moeten worden over waar Nederland in hun visie moet staan over 20 jaar
Nog beter: ze zouden vooral bevraagd moeten worden op waar Nederland in hun visie moet staan over 20 jaar. Na 13 jaar een premier gehad te hebben die er trots op was dat hij geen visie had, ben ik wel toe aan politiek op basis van een visie waar Nederland over 20 jaar zou moeten staan.
Ondertussen
In deze periode van wat sommigen inmiddels het grote 'ondertussen' noemen, kunnen we natuurlijk ook proberen het initiatief weer meer onze kant op te trekken. Ik heb er namelijk geen vertrouwen in dat we na 22 november ineens een stabiele regering krijgen die wel in staat is goed en toekomstgericht beleid te maken. Laten we op basis van waar we geëindigd zijn met het niet-landbouwakkoord, de handschoen weer zelf oppakken.
Ik heb er geen vertrouwen in dat we na 22 november ineens een stabiele regering krijgen
En het grote 'ondertussen' gebruiken om in ieder geval helder en duidelijk aan te geven wat wij als totale sector nodig hebben om de doelen, die we niet moeten ontkennen, te gaan halen. Als we dat doen, komen we vast en zeker zaken tegen waar we de politiek niet voor nodig hebben. Dit betekent ook dat we dus gewoon aan de slag kunnen gaan.
Eigenlijk geldt dit ook voor de individuele ondernemer. We weten allemaal wel welke richting het opgaat, alleen de details ontbreken nog. Wat we wel kunnen doen is al de goede kant op gaan bewegen. Laten we elkaar hierbij vooral ondersteunen en de ruimte geven voor eigen keuzes.