ChristenUnie pleit voor CO2-heffing en beloning veehouderij
Bij de CO2-heffing wordt het onvermijdelijke deel van de uitstoot vrijgesteld, het zogenoemde 'de vervuiler betaalt-principe'. Boeren die daareentegen CO2 langer vasthouden in de bodem, bijvoorbeeld door een grondwaterpeilverhoging, moeten een beloning krijgen. Met dit middel wil de partij de maatschappelijke kosten vertalen in prijzen en tegelijkertijd boeren de ruimte geven.
De ChristenUnie is daarom ook voorstander van zoveel mogelijk doelsturing in plaats van middelvoorschriften. 'Voor boeren wordt er een duurzaamheidsdashboard ontwikkeld dat ondernemers inzicht geeft in hun beheer- en milieuprestaties en handelingsperspectief geeft om deze prestaties bij te sturen en te verbeteren. Aan dit instrument worden beloningen en heffingen/sancties verbonden. Op deze manier wordt boeren de mogelijkheid geboden om via doelsturing milieudoelen te bereiken.'
Kringlooplandbouw
De ChristenUnie streeft naar extensieve kringlooplandbouw; iets dat de fractie al jaren roept. 'We werken de komende 10 tot 15 jaar toe naar een grondgebonden melkveehouderij, die in balans is met de omgeving en het benodigde ruwvoer op eigen grond of in de directe omgeving produceert.'
Intensieve niet-grondgebonden veehouderijen zouden vanwege dat ideaal alle mest verplicht moeten verwerken. 'Deze bedrijven hebben over het algemeen niet voldoende eigen grond om de kringloop, inclusief alle geproduceerde mest, te sluiten. Overtollige mest moet worden verwerkt tot waardevolle producten.'
Boeren die willen omschakelen naar kringlooplandbouw maken de eerste jaren veel kosten, die ze vaak niet terugzien in de prijs. De ChristenUnie wil dat de overheid boeren stimuleert en ondersteunt bij het omschakelen naar een bedrijf met een zo veel mogelijk gesloten kringloop.
Omgang landbouwgrond
Om kringlopen te kunnen sluiten, is grond van belang. De partij pleit daarom voor het instellen van een Afwegingskader functieverandering landbouwgrond. Op deze manier kan er een juiste afweging gemaakt worden bij een functiewijziging. Dit wordt juridisch geborgd in de AMvB ‘Borging Kwaliteit Leefomgeving (BKL)’ onder de Omgevingswet.
Ook is de ChristenUnie voorstander van regionale grondbanken, zodat bijvoorbeeld grond van stoppende boeren ook beschikbaar blijft voor collega's die door willen gaan.
Winst eerlijker verdelen
De partij is verder van mening dat de winst eerlijker verdeeld moet worden over de hele keten. 'Om te voorkomen dat de landbouw doorgaat op het jaagpad van eenzijdige productiviteitsvergroting moeten de meerkosten die worden gemaakt voor duurzaam geproduceerd voedsel verdisconteerd worden in de prijs van producten.'
Hiervoor doet de ChristenUnie enkele voorstellen. Zo moet er een brede heffing ingesteld worden bij de toeleverend en verwerkende bedrijven die bijdraagt aan de structurele financiering van meer agrarisch natuurbeheer.
Nederlandse duurzaamheidsnorm
Verder zouden alle producten in de Nederlandse supermarkten in de toekomst volgens de ChristenUnie moeten aan een nieuw nog in te stellen Nederlandse duurzaamheidsnorm. De supermarkten zorgen voor eerlijke prijzen zodat boeren structureel worden beloond voor de extra prestaties die zij leveren op het gebied van dierenwelzijn en milieu. Verplichte transparantie en monitoring draagt bij aan inzicht en een eerlijk speelveld. Het tonen van de werkelijke prijzen bij het schap in de supermarkt draagt bij aan de bewustwording dat de maatschappelijke kosten van ons voedsel hoger zijn dan de prijs die de consument betaalt
Als het niet lukt om afspraken te maken met supermarkten, dan pleit de ChristenUnie voor de introductie van een (beperkte) landschapsbelasting op voedsel om financiering van verduurzaming en werkelijke prijzen dichterbij te brengen.
Stimuleren consument
De christelijk-sociale partij vindt dat supermarkten en andere afzetkanalen een essentiële rol hebben bij de verkoop van streek- en seizoenproducten, het stimuleren van korte ketens en het betalen van een eerlijke prijs aan de boer. De consument wordt gestimuleerd om lokaal en seizoensgebonden producten te kopen. Dit vraagt een ketenaanpak waarbij bedrijven worden gestimuleerd werk te maken van verduurzaming. Dit wordt vastgelegd via algemeenverbindendverklaringen (AVV’s) of in convenanten.
Economische autoriteit
De transitie naar een duurzame landbouw met het daarbijbehorende verdienmodel, creëert veel onzekerheid, en voelt voor veel boeren volgens de ChristenUnie als een bedreiging van hun bestaan. 'Er moet daarom gezorgd worden voor een goed economisch perspectief en voor regionaal maatwerk zodat opgaven ook mogelijkheden worden. Naast een ecologische autoriteit komt er daarom een economische autoriteit om dit te beoordelen.'